Big data en privacy: dansen op een flinterdun koord

12 mei 2014, 12:30

En ja hoor. Het was vandaag weer raak. Wéér een financiële marketeer ruikt het goudgeld dat verscholen zit in onze big data. Op amweb, “hét platform voor de professional werkzaam in de financiële dienstverlening”, gaat Jan Driessen lekker los over de mogelijkheden die big data aan verzekeraars en consument biedt. Helaas is de enige benefit voor de consument die hij kan noemen ‘korting’. Voor een marketeer toch een behoorlijk armzalige propositie. Belangrijker is dat Driessen zich van een hele ‘bijzondere’ kant laat zien…

Gewoon even een paar doodenge zinnen uit Driessens betoog:

“Als ik de 10.000 steps per dag niet heb gehaald, kleurt mijn band oranje/rood. En als ik te weinig calorieën heb verbruikt, komt er een indringende waarschuwing om meer te bewegen”

Noteer het woord even: ‘waarschuwing’.

Nog een quote:

“Zelfs mijn rijgedrag wordt voortaan precies gemeten. Een kleine chip in m’n auto registreert of ik me overal keurig aan de maximumsnelheid houd. […]En m’n verzekeraar ziet dat ook! En beloont mijn verantwoorde rijgedrag met een korting tot wel 35%!”

Noteer het woord even: ‘belonen’.

Oké. Nog ééntje dan:

“Onverantwoord en roekeloos gedrag wordt afgestraft. Verzekeringsportefeuilles worden hierdoor gezonder, ons lichaam vitaler en de wereld veiliger.”

Noteer hier dan maar even ‘straffen’.

En tot slot de allerlaatste quote:

“Zij die hun gedrag weigeren aan te passen, zullen de hoofdprijs blijven betalen. Maar is dat erg? Niet als je zelf kunt bepalen hoe je je gedraagt. En dus zelf invloed hebt op je eigen premie.”

Oké. En nu zetten we de woorden even achter elkaar: ‘waarschuwing’, ‘belonen’, ‘straffen’. Dit alles met het doel ons ‘gezonder’ en de wereld ‘veiliger’ te krijgen…

Straffen en belonen

Het moet me echt van het hart: wat is er bij Driessen gebeurd met het nobele vak van de marketeer? Is het verworden tot straffen en belonen? Of solliciteert Driessen naar een post als Minister van Justitie in een boek van George Orwell? Is dit waar het denken binnen de financiële branche heen gaat? Ik moet als consument dus beteugeld worden. Gestraft en beloond. Als we het ‘ontmoedigen’ en ‘aanmoedigen’ noemen zou daar op zich op individueel niveau nog wat voor te zeggen zijn, als we met zijn allen wisten waar de grens van het toelaatbare lag. Want ja, wie wil er niet met zachte dwang van roken afkomen? Of afvallen?

‘De grens’, ligt die bij één app voor de verzekerde? Ligt die bij twee apps? Ligt die bij het overdragen van al je data aan de verzekeraar? Wat gaat de verzekeraar met die data doen? Worden die data verder geanalyseerd en worden er profielen opgesteld, zodat de verzekeraar al véél eerder dan de verzekerde weet welke ziektes hij gaat krijgen, en welke kosten er mee gemoeid gaan zijn? Is het geen eng idee dat de verzekeraar (feitelijk vaak nu al) nog preciezer kan gaan weten wanneer je dood gaat, en waar aan, op basis van je data?

Voor een creatieve man als Driessen zal het ongetwijfeld een droom zijn. Zijn productportfolio kan verrijkt worden met proposities voor elke leeftijd: “Geachte mevrouw Janssen, uw dochter Cindy krijgt binnen nu en twee jaar, met een kans van 75 procent, kinderreuma. Klik hier om u alvast bij te verzekeren”. Waarbij een half jaar later keurig een speciale aanbieding voor een Uitvaartverzekering langskomt.

En al die kennis bij de verzekeraar? Zorgt dat niet voor een prachtige ‘lock-in’ bij de klant (lees: de klant krijgt minder keuzevrijheid)?

Verzekeren zonder risico

Ik gruwel bij het idee. Ik gruwel bij het verdwijnen van een enigszins ‘level-playingfield’ voor aanbieder en afnemer. Tot nu toe was verzekeren nog een redelijk eerlijk gokspel: als verzekeraar gokte je er op dat je uit de kosten kwam met een premie, als verzekerde gokte je er op dat je voldoende premie betaalt om de kosten van je mogelijke ziekte te dekken. Met de toepassing van big data zoals Driessen die voor zich ziet heeft het vak verzekeren voor de verzekeraar nog weinig met risico te maken.

Dit eerlijke kansspel tussen aanbieder en afnemer is essentieel voor de relatie. Het zorgt er voor dat ik nog sympathie kan opbrengen voor een partij waar ik vaak wettelijk verplicht geld aan moet afdragen. Maar die sympathie is dus heel gauw verspeeld als ik het gevoel heb dat ik in het nadeel ben. Zeker bij een partij waar ik van afhankelijk ben, waar ik me kwetsbaar voel. En dat moment zou met big data wel eens veel eerder kunnen zijn dan we denken.

Juist door de beschadigde reputatie van financiële instellingen zouden mensen als Driessen zich moeten bezinnen op wat die reputatie precies is, waar die uit bestaat en hoe die voor lange termijn verbeterd kan worden. Dat hierbij big data kansen biedt wil ik heus wel met Driessen eens zijn. Maar het is een flinterdun koord waarover gewandeld wordt. In een circus met veel spotlights, mind you.

En of we blij moeten zijn met wetgeving die daar nog een en ander beteugelt? Laat me afsluiten met een quote uit Driessens betoog:

“Criticasters zullen beweren dat de privacywetgeving dit alles niet toestaat. Onzin! […] Zij die hun gedrag weigeren aan te passen, zullen de hoofdprijs blijven betalen.”

I rest my case.

Meer stof tot debat vind je in de uitzending van Zembla over privacy in de medische wereld.

Chris Hanselaar
(visuele) communicatiemiddelen en -strategie bij verandering bij Story Studio

Chris Hanselaar is account director en strateeg bij creative agency Story Studio in Amsterdam. Hier houdt hij zich bezig met het ontwikkelen van (visuele) communicatiemiddelen en -strategie voor vaak complexe organisaties met maatschappelijke impact. Middelen die hij inzet zijn ontwerp-denken (Design Thinking) en grafisch ontwerp, informatie ontwerp (infographics en animaties) en (online) corporate video. Zijn belangstelling gaat met name uit naar de beleving van "echtheid" in een digitale wereld.

Categorie
Tags

3 Reacties

    Annelies Verhelst

    Amen. Typisch voorbeeld van verzamelwoede zonder enig respect voor degene van wie de data wordt verzameld. Ik vraag me af of Driessen Orwell wel eens gelezen heeft. Betwijfel dat ten zeerste.


    12 mei 2014 om 12:36
    postma

    Het doet bijna pijn om te zien hoe geestelijke armoe onder marketeers zich tegenwoordig steevast lijkt te uiten in “toepassingen voor big data”. Grenzeloze verzamelwoede met – inderdaad – één of andere treurige korting als enige ‘baat’ voor de consument. Een paar tientjes voordeel voor de sukkelaars die zich dag en nacht laten bespieden door de verzekeraar/bank/energiemaatschappij. Met je appje, smartwatch of ‘slimme energiemeter’. En iedereen die daar minder voor voelt, minder met techniek heeft en/of gewoon nog waarde hecht aan z’n privacy: hogere premies, onmogelijke procedures en minder service. Join or die.

    Er wordt nog te vaak gedaan alsof ‘privacy’ iets van lang vervlogen tijden is. Alsof dat onmogelijk is gemaakt door intenet en er geen weg meer terug is. Of dat het iets is voor mensen die aluminiumfolie in de voering van hun kleding stoppen en in holen leven. Slaat natuurlijk nergens op, maar de partijen met de grootste belangen (lees: het meeste geld) roepen het hardst en dat is een vrij effectieve manier om in te spelen op de onwetendheid van de gemiddelde burger. Privacy als concept uitleggen kost nu eenmaal nét iets meer tijd en aandacht dan ‘kijk: korting’. Zeker in een land vol manisch fanatieke zegeltjesknippers die ‘niets te verbergen hebben’ is het lastig duidelijk maken welke gevolgen het inleveren van die data kan hebben. Maar goed, wat zijn mensenrechten überhaupt nog waard vandaag?


    12 mei 2014 om 15:12
    postma

    tl;dr – Blijf mensen die geen zin hebben om persoonlijke gegevens in te leveren voor korting ook eens als volwaardige klanten behandelen.


    12 mei 2014 om 15:14

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!