De waarheid over de voorwaarden van social mediakanalen

Op Twitter maken mensen zich druk over de nieuwe Europese Twittervoorwaarden (Terms of Service) die vanaf oktober 2017 gaan gelden. Met name de nieuwe regels over auteursrecht zouden schokkend veel veranderd zijn. Iets om ons ernstig zorgen over te maken. Aldus mijn twittervrienden. Eens kijken hoe erg het nou eigenlijk is, oftewel: de waarheid over de voorwaarden van social mediakanalen.

We gebruiken allemaal verschillende social mediakanalen, maar wie leest daar nou de voorwaarden van? Niemand! Tot er iemand is die bij een update opeens de voorwaarden gaat lezen en in paniek raakt. Zoals dat gaat op social media: als het op Facebook staat zal het wel waar zijn, dus zonder zelf te lezen en te vergelijken geloven we wat er staat en retweeten we massaal de paniek van iemand die voor het eerst de voorwaarden is gaan lezen.

Alle voorwaarden lijken op elkaar

De voorwaarden van Twitter, Facebook (en Instagram), Pinterest, YouTube en LinkedIn lijken sterk op elkaar. Dat is natuurlijk ook niet gek. In de basis bieden ze grotendeels dezelfde diensten aan.

Het is vaak een wirwar van voorwaarden, waarbij er nog verwezen wordt naar extra regels en waarbij het wel of niet mogen verspreiden van jouw content (deels) afhankelijk wordt gemaakt van jouw privacyinstellingen, waardoor er in de voorwaarden ook nog naar de privacyvoorwaarden wordt verwezen.

Logisch dat niemand deze voorwaarden nog wil lezen.

Storm in een glas water

Telkens wanneer voorwaarden veranderen, bestaat de kans dat er opeens aandacht is voor de voorwaarden. Op het kanaal zelf, maar soms ook in de media. In 2013 waren we bang dat Instagram eigenaar van onze content zou worden. De nieuwe voorwaarden zouden opeens aangeven anders om te gaan met onze content en privacy.

Eind 2014 kondigde Facebook aan de voorwaarden aan te gaan passen. Veel ophef online en in de media, waaronder in de Volkskrant. Veel veranderde er niet aan de inhoud. Facebook heeft alleen naast de lange juridische documenten, geprobeerd in kortere stukken tekst met meer afbeeldingen, de regels nog eens uit te leggen.

Een paar dagen geleden raakte iedereen op Twitter in paniek omdat Twitter nieuwe voorwaarden heeft aangekondigd die in oktober dit jaar ingaan. Voor iedereen duidelijk dat Twitter geen eigenaar zou worden van de content, maar o jee, wat waren die gebruiksrechten toch breed. Mocht dat eigenlijk wel van de Nederlandse wet?

Kort antwoord: ja, want het is een licentie die je vrijwillig geeft. De grootste grap? Juist in die tekst is niets inhoudelijk veranderd. Er is één vriendelijke zin aan toegevoegd: “This license authorizes us to make your Content available to the rest of the world and to let others do the same.” Maar daar staat eigenlijk niets anders dan dat er altijd al in de voorwaarden stond. Het is een zin die nog eens uitlegt wat ze bedoelen.

Voor alle sociale media gelden de volgende principes.

Jij blijft altijd eigenaar van je content

Bij elke wijziging is de paniek hetzelfde: “het social mediakanaal wordt eigenaar van mijn content, dus we kunnen niets meer posten”.

Laat ik je geruststellen: in geen van die voorwaarden staat dat je auteursrecht overdraagt. Sterker nog: volgens de Nederlandse Auteurswet kan overdracht alleen door middel van een akte (een met pen ondertekend geschrift).

Social media hebben de licentie nodig

Nu klinkt het natuurlijk alsof ik het opneem voor de duivel, maar de social mediakanalen hebben het (deels) nodig om een uitgebreide licentie van gebruikers te krijgen.

Om deelknoppen aan te kunnen bieden, moet een gebruiker toestemming geven dat de content wel door derden gedeeld mag worden Dus moet een social mediakanaal mogen sublicentieren. Ook om het mogelijk te maken dat apps van derden, zoals Hootsuit, de content mogen vertonen en gebruiken is een licentie nodig.

Je geeft geen licentie aan andere gebruikers

Je geeft alleen een licentie aan het specifieke social mediakanaal. Je mag content delen via de beschikbare deelknoppen. Let op: Instagram heeft geen deelknop! In de voorwaarden wordt aan jou geen recht verleend de content van derden op een andere manier te gebruiken. De content mag dus niet van het social mediakanaal gedownload worden om het elders weer te uploaden (tenzij er gebruik gemaakt kan worden van een uitzondering in de Auteurswet).

Licenties aan andere bedrijven

Het enige onzekere punt is het verlenen van licenties aan andere partijen. In de meeste voorwaarden staat dat de content ter promotie van het social mediakanaal zelf gebruikt mag worden én dat er een licentie aan andere partijen verleend mag worden. Logisch, voor zover het gaat om het verlenen van licenties en het aanbieden van een API aan andere apps.

Het is echter zo breed opgesteld, dat gebruik van de content ook ‘verkocht’ zou kunnen worden, waardoor het opeens in advertenties verschijnt. Ook dit is overigens al sinds jaar en dag in de voorwaarden opgenomen.

Privacy

Wil je niet dat je content te gemakkelijk gedeeld kan worden? Het liefst plaats je het dan niet en anders doe je er verstandig aan zo veel mogelijk ‘dicht te zetten’ via de privacyinstellingen.