Hé marketeer, zoom je wel bij de les?

Het kan dus prima, dat online leren of lessen volgen

De recente corona-lockdown heeft er bij lesgevende instanties voor gezorgd dat er redelijk snel en pragmatisch oplossingen werden gezocht die het mogelijk maken om lessen, klasjes en colleges voort te zetten. Zo ook in marketingonderwijs. Dat gaat met wisselend succes. Lesgeven gaat prima, vragenrondjes ook, interactie tussen studenten onderling gaat beter als je elkaar eerst ‘echt’ hebt gezien. Een samenvatting van een maandje ervaring met marketingonderwijs in tijden van intelligent thuiszitten.

Gisteren viel er een bericht in de M!-mailbox, waarvan ik dácht dat het er één van vele was, maar dat bleek nog best mee te vallen. Frank Schröder, manager Marketing & Communicatie bij Quadia – heeft eerder voor Marketingfacts geblogd – vatte het mooi samen: “Bedrijven implementeren massaal slimme communicatieoplossingen zodat kenniswerkers ook op afstand kunnen functioneren. Nu evenementen en meetings niet doorgaan, storten álle bedrijven zich op webinars, virtuele meetings, video’s en live events. Voor sommige organisaties is dat gesneden koek, zij weten inmiddels hun weg wel te vinden met de digitale middelen, maar voor een hoop ook niet”.

Er zal een artikel volgen met tips en adviezen. “Een hoop van deze tijdelijke live event-organisatoren komen pas namelijk net kijken.”

Testcase waar al jaren over wordt gesoebat, is ineens snel geregeld

Dat laatste kun je wel stellen, maar het geldt opvallend genoeg wat minder voor marketingonderwijs. Er wordt in regulier hoger onderwijs – hogescholen, universiteiten – al jaren gediscussieerd over de vraag of het al dan niet deels online onderwijs aanbieden geen betere oplossing zou zijn dan de voorheen gebruikelijke ‘traditionele’ manier waarbij studenten soms te midden van honderden in een zaal kruipen om daar een paar uur mee te tikken met wat een hoogleraar te melden heeft. Waarschijnlijk exact hetzelfde als vorig jaar en volgend jaar. Of deze corona-lockdown – en God mag weten hoeveel lockdowns er nog volgen – dat archaïsche systeem voorgoed verandert weet ik ook niet, maar laten we stellen dat de testcase waar al jaren over werd gesoebat ineens snel geregeld was. Anderzijds: hoe gaan we dat doen met écht praktijkonderwijs of – helemaal tricky – examens, tentamens, toetsen afleggen?

NASA-controlekamer

Vorige week zaten we met een heel het NIMA MT samengedromd rond Teams, om een live demo bij te wonen van één van de eerste examenkandidaten die NIMA A Marketing aflegde vanuit zijn eigen huiskamer. Dat gebeurde via ProctorExam, dat het mogelijk maakt een hele ruimte – huiskamer – inclusief laptop controleerbaar te maken. Echt met zwaaien met een identiteitsbewijs en alles. Enerzijds ideaal, anderzijds best een praktische uitdaging, want ga het maar doen: 200 schermpjes naast elkaar openen om live bij te houden of iemand geen spiekbriefje uit zijn mouw trekt kan niet. Dat lukt in de Jaarbeurs, met tafeltjes uit elkaar en een aantal surveillanten, maar dat lukt live op afstand niet zonder een controlekamer die lijkt op die van NASA. Vooralsnog doen we dus ‘plukjes’ examens tegelijk en leren we wat werkt en wat niet. Het examen wordt opgenomen. Wij kijken achteraf of een examen geldig is en dat kost veel tijd. Als iemand besluit te spieken wordt het examen ongeldig verklaard.

Het lijkt ook echt een volwaardig alternatief voor klassikaal theoretisch onderwijs

Maar dan het marketingonderwijs zelf. Wat me bij particuliere opleiders, de echte onderwijsclubs, opvalt is dat er kennelijk draaiboeken klaarlagen om heel snel te schakelen tussen fysieke samenkomst en onderwijs op afstand. Daar werd al mee geëxperimenteerd en voor veel typen onderwijs lijkt het ook echt een volwaardig alternatief voor bijvoorbeeld klassikaal theoretisch onderwijs.

Move-the-Crowd

De NIMA Education Partners – zelfstandige partijen die opleiden tot de Diploma’s NIMA A, B en C – bieden hun opleidingen vaak in een combinatie van digitaal en klassikaal aan. We kregen deze week een update van ICM, Frankwatching en Move-the-Crowd. Het lijkt behoorlijk te functioneren allemaal. Bij laatstgenoemde is de blended opleiding NIMA B Sales net gereed. Blended wil zeggen dat er sprake is van een combinatie van digitaal en klassikaal. Je begint de opleiding digitaal, de trainer neemt je via verschillende video’s mee door de meest relevante salestheorieën. Daarbij passeert de belangrijke salesliteratuur van dit moment. Na afronding hiervan, en natuurlijk ook de nodige zelfstudie, ga je drie dagen in een trainingszaal het geleerde in praktijk brengen. Het laatste deel vindt noodgedwongen pas in het najaar plaats vanwege de huidige beperkende maatregelen, maar je kunt dus al wel direct beginnen met het theoriedeel.

Frankwatching

Frankwatching stuurde ons een aantal voorbeeld schermen met daarop de digitale lessen van NIMA A Online Marketing. Het gebruikt hiervoor het platform Whereby; vergelijkbaar met Zoom. En volle kracht vooruit daar: Een nieuwe opleiding NIMA A Online Marketing gaat daar 23 april van start; een opleiding NIMA B Digital gaat op 18 juni.

Aanwezigheid van collega-studenten

Het kan dus prima, dat online leren of lessen volgen. Collega Rob Van Vroenhoven – eindbaas van de NIMA Examens – geeft desgevraagd ook aan dat vooral blended varianten voor marketing- en salesonderwijs heel geschikt kunnen zijn, al is de volgorde in een ideaal geval andersom: eerst leert een klas elkaar en de docent kennen, vervolgens handel je een deel van de lessen en bijeenkomsten digitaal af. Daarna – of daartussen – kom je weer een paar keer fysiek bijeen. “Marketingonderwijs is vaak heel praktijkgericht, zeker zoals onze opleiders tot Basis, A, B en C het aanbieden. Onderschat dus ook niet welk belang wordt gehecht aan fysieke aanwezigheid van docenten. Veel kan online, maar niet alles. Bovendien zitten in zo’n klas veel beroepsgenoten bij elkaar die juist de aanwezigheid van collega-studenten enorm waarderen.”

Andere uitdaging is het aanleren van vaardigheden in een online omgeving, een klacht die ook in het regulier beroepsonderwijs klinkt. Van Vroenhoven: “Een gesprek voeren bij wijze van oefening en daar feedback op ontvangen kán niet altijd goed, want je traint juist ook op elementen als houding, uitstraling en andere vormen van non-verbale communicatie. Je kunt dus ver komen, maar subtiele elementen van een gesprek om bijvoorbeeld koude acquisitie zijn vaak lastiger te oefenen en beoordelen.”

ICM

Bij NIMA Education Partner ICM starten opleidingen en trainingen in een Virtual Classroom. Net als bij fysieke bijeenkomsten ligt de focus op leren van en met elkaar en gaan studenten aan de slag met interactieve werkvormen. Voor een idee: ICM heeft er een animatiefilm over.

Experimenteren met de duur van sessies, soms gewoon opknippen

Bij NIMA thuis op het HQ bieden we geen echte opleidingen, maar wordt een eerbiedwaardige hoeveelheid masterclasses, korte courses en trainingen aangeboden. Normaal gesproken in een eigen lesruimte in Amsterdam of Utrecht. Allemaal marketing, van Mediaplanning en Merkmanagement tot Businessplan op 1A4 en Marketing voor ZZP. Niet te vergelijken met een echte zware als A, B en C, zoals de opleiders die verzorgen, maar een pittige heads up. Meestal kort en krachtig en zonder examens, al is aanwezigheid en actieve participatie daar weer wel verplicht voor een Bewijs van Deelname. Intussen heeft een aantal daarvan plaatsgevonden via Zoom en hoewel we de evaluaties nog aan het binnenharken zijn, geldt daarvoor dat de online varianten het prima doen, al heeft alles zijn tijd nodig om te wennen.

Acht webtalks, voorbereidend huiswerk

De lessen worden intensiever, want er is minder tijd voor zijstapjes en ad hoc reageren op een vraag of opmerking. Menig docent is daarom tevreden maar werkelijk gesloopt huiswaarts gekeerd na zo’n dagje hoogintensieve én interactieve power talk. Anderzijds: de eerste resultaten zijn echt goed, de humor zit er nog in en deelnemers en sprekers zijn oprecht blij dat ze op deze manier aan een leven lang leren kunnen blijven werken. We zijn nog aan het experimenteren met de duur van sessies en knippen ze ook op. Mooi voorbeeld daarin is de korte course Contentmarketing die op dit moment loopt. In plaats van twee volle dagen in de klas van zijn het acht webtalks, voorbereidende huiswerkopdrachten, inlezen in het boek dat studenten opgestuurd hebben gekregen en individuele begeleiding van de docent.

Wie wil er nou dat z’n cateraar straks in zwaar weer komt?

Resumé: marketing is een vak van leren en altijd blijven bijleren. Je bent zo goed als de actualiteit van je ervaring en actuele kennis, dus dat zit er bij een club als NIMA ook altijd in. Permanente Educatie is our middle name, als beroepsvereniging, en we komen in tijden van quarantaine een heel eind. Maar nét dat onderdeel waardoor het of en toe wél relevant is om met z’n allen in een hokje te kruipen en een hele dag aan de slag te gaan missen we nog een beetje: contact met medestudenten, één-op-één met een docent, opdrachten in teamverband, kennis die de studenten elkaar bijbrengen.

Voor NIMA Classes geldt intussen wel dat we de prijs tijdelijk omlaag hebben kunnen brengen (want de ruimtehuur zelf en de catering zijn maar afgezegd). Anderzijds: wie wil er nou dat z’n cateraar straks in zwaar weer komt? Helemaal zoals ooit tevoren wordt het niet meer, maar laten we hopen dat we binnenkort ietsje minder thuis opgehokt zitten dan nu het geval is, want dan kunnen we weer een biertje of glaasje fris drinken in de roemruchte NIMA-kroeg.

Intussen zijn we uiteraard heel benieuwd naar ervaring die marketingprofessionals hebben of algemene onderwijsvragen waar ze mee rond lopen: heb je seminars gevolgd? Heb je digitaal vakonderwijs gehad laatste weken? Hoe beviel dat? Mocht dat beter? Als we willen dat ‘marketing’ (dus sales) straks de economie helpt redden, moeten de marketeers wel goed beslagen ten ijs komen. Mail of reageer in de commentbox.