Headless CMS en SEO – houd je koppie erbij

5 januari 2021, 07:00

Een headless CMS. Misschien heb je er wel eens van gehoord, omdat je webbouwer de term wel eens heeft laten vallen. Misschien ben je zelfs al aan het overwegen om over te gaan op een headless CMS. Dit is een flinke stap en eentje die serieuze gevolgen kan hebben voor de SEO van de website. In dit blog leg ik uit waar je bij een headless CMS rekening mee moet houden voor SEO.

Maar eerst leg ik kort uit wat een headless CMS is (overigens was de titel alleen al een reden om dit blog te schrijven…)

Wat is een headless CMS?

Een headless CMS is een contentmanagementsysteem waarbij de front-end (de visuele weergave waar bezoekers komen, of het ‘hoofd’) losgekoppeld wordt van de back-end (de omgeving waar je de site in aanpast, het ‘lichaam’). Losgekoppeld betekent dat de front-end en back-end niet meer in dezelfde codebase zitten. Het zal je niet verbazen dat een ‘gewoon’ CMS als WordPress ook wel een gekoppeld CMS wordt genoemd.

Met een headless CMS wordt de inhoud, de content, dus losgetrokken van de vormgeving. Om de content te laten zien, wordt die informatie middels API’s opgehaald van een centrale plek.

Waarom een headless CMS?

Als je een grote website met veel content hebt, kan een headless CMS je voordelen opleveren met het managen van die content en het onderhouden van de voorkant.

Content centraal beheerd, multiplatform uitgeserveerd

Als je een ‘gewone’ website hebt, een Android- en iOS-app onderhoudt en maandelijkse brochures naar klanten stuurt, weet je dat al die zaken apart (op verschillende plekken) beheerd moeten worden.

Met een headless CMS wordt alle content voor alle uitingen op één plek bewaard en beheerd. Zodoende kun je dus, naast je website, vanuit één database content pushen naar verschillende online platformen als smartwatch-apps en voice-assistenten, maar ook offline uitingen als brochures en catalogi. Ook een PWA (progressive web app)!

Maar belangrijker is dat het in principe ook gebruikt kan worden voor toekomstige platformen.

Beeld: Richard Pennystan

Ontwikkelsnelheid

Een headless CMS is in principe niet meer dan een database. Een website (of app of wat dan ook) voor de visuele weergave wordt los van de database gebouwd.

Een headless CMS is in principe niet meer dan een database

We zien een trend dat veel websites gebouwd worden als een single page application (SPA). Dit betekent dat de website wordt opgebouwd met Javascript frameworks als Vue of React in plaats van hoofdzakelijk met HTML en CSS. Hierdoor kan een SPA soepel samenwerken met een headless CMS. Webbouwers kiezen er graag voor om een website als Javascript-applicatie te bouwen, omdat dit vrij snel en eenvoudig te leren is en de ontwikkeling ervan eenvoudiger is.

Wanneer een headless CMS gebruikt wordt voor de content, hoeft een webbouwer niet meer de techniek van een specifiek CMS te leren om de voorkant te bouwen en is de keuze voor een SPA snel gemaakt. Bovendien komt de scheiding tussen content en weergave de ontwikkelsnelheid van de website ten goede, omdat het design kan worden aangepast zonder dat er rekening gehouden hoeft te worden met de content.

SEO-gevaar

Een headless CMS heeft ook zijn nadelen. Zo zijn er verschillende specialistische onderdelen en meerdere personen nodig om de site te managen, wat weer extra kosten met zich meebrengt. Maar het grootste gevaar ligt bij SEO.

Ontbreken van SEO-functionaliteiten

In een ‘gewoon’ CMS zitten dikwijls veel SEO-functionaliteiten ingebouwd. Maar in een headless CMS kun je niet standaard de title tag of meta description aanpassen, omdat het CMS geen controle heeft over hoe de content weergegeven wordt. Best wel een belangrijk nadeel dus…

Bij een headless CMS moet je er zelf voor zorgen dat er voor SEO belangrijke functionaliteiten en checks ingebouwd worden. Of je kunt dit met edge SEO doorvoeren. En als je de lijst SEO-punten hebt gezien waarop wij een CMS checken, kan dit nog een flinke kluif worden.

Javascript frameworks geven crawl- en indexatieproblemen

Het gevaar ligt ook bij het gebruik van de single page applications. Een SPA wordt client-side gerenderd, wat vaak gelikte websites oplevert. Maar client-side rendering is een rode vlag voor SEO’ers. Iedereen denkt dat Google Javascript kan crawlen, maar tussen ‘het kan’ en ‘het gaat altijd goed’ zit een verschil.

“Currently, it’s difficult to process JavaScript and not all search engine crawlers are able to process it successfully or immediately.” – Google Search Central

Dikwijls treden hierbij crawl- en indexatieproblemen op. Dit betekent dat je niet/slecht gevonden kúnt worden en je dus niet kúnt ranken in de zoekresultaten en je verkeer mist.

Eigenlijk mis je met een headless CMS dus de belangrijkste dingen waar je als SEO’er voor wilt zorgen. Kies je toch voor een headless CMS, dan moet SEO dus topprioriteit krijgen!

Conclusie: houd je koppie erbij

Een headless CMS kan zeer goed werken voor bedrijven met meerdere online publicatieplatformen (website, app, voice assistant). Het is een manier om voorbereid te zijn op een toekomst waarin je op meer en meer van dit soort platformen aanwezig wilt zijn.

Er schuilt voor SEO wel een gevaar in deze manier van content beheren. Een headless CMS ontbeert standaard namelijk vele SEO-functionaliteiten die een ‘klassiek’ CMS wel heeft. Bovendien kunnen er problemen ontstaan met crawling en indexatie door het gebruik van Javascript frameworks aan de voorkant van de site. Het is dus belangrijk om je koppie erbij te houden! (ha-haa).

Brent Meulenberg
SEO Consultant bij Traffic Builders

Door collega's geroemd als 'meest veelzijdige SEO consultant'. Vindt het leuk om met de klant mee te denken en zijn/haar business te laten groeien. Zijn ervaring als online marketeer helpt hem daarbij om ook andere aspecten van online marketing niet uit het oog te verliezen. Houdt ondanks zijn liefde voor voetbal, zaalvoetbal, wielrennen, American football, triathlon, golf en tennis genoeg tijd over om SEO-blogs te verslinden. Is de tafeltenniskampioen van Traffic Builders!

Categorie
Tags
seo,

4 Reacties

    Arjan Olsder

    Goed om headless eens onder de aandacht te brengen. Echter, een headless CMS is zeker niet slechts een database. Het is nog altijd een content management systeem waar wel of niet een database een rol in kan spelen. De database werkt geen API verzoeken af, dat doet het CMS of een andere laag tussen de front- en back-end.

    Het beheer van SEO kan doorgaans moeiteloos in het CMS blijven plaatsvinden. Het gaat er vooral om hoe deze data, technisch, in de front-end wordt verwerkt.

    Ik mis in het verhaal nog een belangrijk voordeel bij de inzet van headless in SEO. Namelijk dat de front-end doorgaans veel minder druk legt op de server. Hierdoor zijn websites doorgaans veel sneller. Zeker wanneer deze niet over een goede cache beschikken. Bijkomend effect is dat hacking ook een stuk lastiger kan worden.

    Inmiddels is de stand van zaken dat vele CMS systemen (ook WordPress) geschikt zijn voor headless gebruik.


    6 januari 2021 om 06:45
    Mariken de Ruiter

    Thanks Arjan, Precies wat ik me nog afvroeg.


    6 januari 2021 om 11:17

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!