Het energieprobleem opgelost: Rural Sparks doet het zo

Evan Mertens, founder en CTO: “Het heeft geen zin om veel te doen in Nederland”

Naar verwachting gaan Nederlanders 4 procent energie besparen tussen 2010 en 2030. In diezelfde periode gaan de 1,3 miljard inwoners van India tot 60 procent meer energie verbruiken. “Het heeft geen zin om veel te doen in Nederland. Laten we focussen op India, waar de groei veel groter is en je met simpele oplossingen het verschil kunt maken”, aldus Evan Mertens, founder en CTO van Rural Spark. Het bedrijf brengt in India een router op de markt waarmee apparaten worden opgeladen met zelf opgewekte energie.

Het concept is simpel: een lokale ondernemer koopt of huurt het kastje plus een eenvoudig zonnepaneel. Daarmee kan de ondernemer lampjes opladen. “De lampen laden sneller wanneer er meer zon is. Je kunt bij veel zon elke twee uur zestien lampen opladen, in totaal vier keer op één dag. Die worden dan verhuurd aan de buren. Daar verdienen ze een beetje geld mee. Dat geld kan de ondernemer gebruiken om een accupakket aan te schaffen, zodat je ook ‘s nachts het kastje kunt gebruiken. In feite is het dus een powerbank.” Een powerbank bedoeld om de mensen die op dit moment geen toegang hebben tot energie, te helpen.

Gedistribueerde energienetwerken

Rural Spark speelt volgens Mertens in op een wereldwijde trend. Elektriciteitsnetwerken, ook die in het westen, gaan steeds meer richting gedistribueerde netwerken in plaats van elektriciteit vanuit één centraal punt. “In Nederland hebben we op dit moment een paar grote energiecentrales. De energie die zij opwekken gaat over kabels naar de eindgebruikers. Die betalen aan die grote partij. Maar er zijn steeds meer mensen die zelf hun energie opwekken met windmolens of zonnepanelen, of energie afnemen op momenten die niet te voorspellen zijn.”

“In de toekomst is er een energienetwerk, waarbij iedereen energie kan delen”

 

“De netwerken die er liggen, zullen niet langer toereikend zijn. Energie gaat steeds meer van de opwekker of gebruiker rechtstreeks naar z’n buurman in plaats van van de centrale naar één persoon. In de toekomst zullen we dan ook een internet-achtig energienetwerk gaan zien, waarbij iedereen energie kan delen en kan opnemen in plaats van dat het alleen van boven naar onder gaat.”

Ondernemers maken het verschil

In India ontbreken in veel gebieden de grote centrales. Dankzij oplossingen als die van Rural Spark kunnen die mogelijkerwijs zelfs helemaal worden overgeslagen, zoals in Afrika nooit vaste telefoonlijnen zijn aangelegd. Mertens denkt dan ook dat de Rural Spark-oplossing geen tijdelijke oplossing is. “De betrouwbaarheid wordt veel groter. Wanneer je bij zo’n grote centrale een kabel breekt, zit het halve land zonder energie. Wanneer er één zonnepaneel uitvalt, dan zitten er twee huizen zonder energie. De ondernemers in die dorpen zijn wat ons betreft het beste in staat om een verschil te maken en in zo’n dorp het delen van energie te starten.”

Het enige bezwaar is dat de router van Rural Spark op dit moment alleen in de minimale energiebehoefte kan voorzien: een lampje of het opladen van een telefoon. Voor de normale energiebehoefte van een doorsnee gezin met een koelkast, wasmachine en meer van dat soort apparaten, levert de oplossing van Rural Spark onvoldoende stroom.

Rural Spark werkt aan een nieuw product waarmee meer energie kan woren opgewekt en opgeslagen. Al gelooft Mertens niet dat een goede accu straks noodzakelijk zal zijn. “Opslag is zeker cruciaal, maar ik denk dat dat probleem al grotendeels opgelost kan worden door slimmer je energie te delen. De vraag naar energie in een dorp is vrij constant – al zijn er pieken – dus als je zorgt dat je verschillende bronnen kunt aansluiten: een windmolen, een biogasinstallatie of een kleine waterturbine en wat zonnepanelen, dan is ook je energiestroom redelijk constant. Dan zal ook je behoefte aan opslag veel kleiner zijn. Dat is de insteek van dit nu nog simpele product.”

“Over een jaar zijn we zelfvoorzienend op het niveau van de unit economics”

 

Over twee tot drie jaar moet de volgende unit op de markt komen. Die moet veel meer stroom kunnen opwekken. Van de huidige router zijn er nu een paar honderd actief. Rural Spark start ook in nieuwe landen pilot-projecten. “We denken dat we over een jaar zelfvoorzienend zijn op het niveau van de unit economics.”

Rural Spark in eigen land

Mertens denkt dat zijn ideeën ook in Nederland goed zouden kunnen werken, al vraagt dat wel om een cultuuromslag. “De grootste uitdaging zit hem in het meekrijgen van gebruikers. Je hebt bijvoorbeeld slimme wasmachines, die wachten met draaien tot de beste match met het energieaanbod is bereikt. Wij denken hier toch al snel: waarom zou ik twee uur wachten voordat ik een was kan doen, ik betaal toch bijna niks.”

“Het wijzigen van het gedrag van gebruikers: daar ligt de grootste uitdaging. En ik denk dat de oplossing ligt bij coöperaties en samenwerkingen, net zoals wij dat in India opzetten. Nederland loopt nu natuurlijk ver achter in Europa op duurzaamheidsgebied, maar ik denk dat we het geluk hebben dat er veel mensen zelf coöperaties aan het starten zijn. Straks gaan we de rest van de wereld voorbij.”