Het tijdperk van synthetische media is nu pas echt begonnen
Metagids 40: De geest is uit de fles. Iedereen kan met synthetische media aan de slag om zijn eigen creativiteit te ontdekken.
In ons boek Echt Nep schreven we de volgende tekst bij de hier onderstaande figuur: Naast de analoge (zetletters en boekdrukpers), de elektronische (radio en televisie) en de digitale (web en mobiel) media zien we nu een nieuw type, de zogeheten synthetische media, ontstaan waarvoor geautomatiseerde creatie en manipulatie de pijlers vormen.
We wandelen zo een nieuw tijdperk in waar de creatie van beeld, tekst, geluid en video geen monopolie meer is van de filmindustrie en montagestudio’s. Iedereen kan met de hulp van kunstmatige intelligentie creatief aan de slag. Op de populaire sociale mediaplatforms als TikTok en Snapchat en in de professionele Adobe Suite behoort synthetische mediabewerking tot de standaarduitrusting. Dit ‘Hollywood-to-the-home’ effect zorgt voor een democratisering van creativiteit, omdat zoveel meer mensen de mogelijkheid hebben om nieuwe realiteiten te creëren en met elkaar te delen. Ieder type media drukt zo zijn eigen stempel op de tijdsgeest. De voorgaande drie revoluties stonden in het teken van de democratisering van kennis en van razendsnelle informatiedistributie. Deze vierde revolutie draait om de democratisering van maakbaarheid en creativiteit. Iedereen kan nu alles naar zijn hand zetten. Hierdoor ontstaan nieuwe verhaalvormen ofwel ‘storyworlds’ zoals TikTok, Fortnite en die van virtual humans en CGI influencers op Instagram. We zien zelfs het begin van een vijfde mediarevolutie ontstaan die draait om zogenaamde crypto media. Door gebruik te maken van blockchaintechnologieën kunnen mensen stukjes internetcultuur aankopen, verkopen, bezitten of verzamelen. Dogecoin, CryptoPunks, EtherRocks, Art Blocks en de Bored Ape Yacht Club zijn allemaal voorbeelden van dit nieuwe type media. Door gemeenschappen (fandoms) rond deze digitale activa te bouwen, beginnen mensen hun eigen verhalen, hun eigen verhaalwerelden en zelfs complete transmediale universums te creëren die het potentieel hebben om een ‘gedecentraliseerde versie van Disney’ te
worden.
Kijkend naar wat er afgelopen maand vanuit technologisch oogpunt is gebeurd, wil ik een aantal dingen uit bovenstaande tekst nader duiden. Met tools als DALL·E 2, Midjourney en Stable Diffusion zijn synthetische media in een stroomversnelling geraakt. Voortaan is het voor iedereen mogelijk om middels platte tekst nieuwe hyperrealistische beelden te maken. Iedereen heeft hiermee de mogelijkheid om een kunstenaar te worden. Woorden zijn het nieuwe penseel.
Het heeft ook al een aantal prachtige creaties opgeleverd. Zo heeft Midjourney een kunstwedstrijd gewonnen, is Dall-E via outpainting erin geslaagd om de achtergrond bij het meisje met de parel te verzinnen en worden er zelfs via een spreadsheet een aantal API-calls naar GPT-3 en Stable Diffusion compleet nieuwe verhalen en storyworlds gecreëerd.
Deze soort tools beperken zich niet alleen tot statische beelden, maar ook bewegende beelden kunnen er mee worden gefabriceerd. Zo kondigden naast RunwayML ook Meta en Google hun nieuwste speeltjes op dit gebied aan, respectievelijk Make-A-Video en Imagen Video. Zelfs het genereren van audio op basis van tekst is mogelijk: “fluiten terwijl je in de wind loopt”. Daniel Eckler heeft in een twitterdraadje een overzicht van het verbluffende werk van 101 AI artiesten gezet. Een aanrader om even doorheen te bladeren.
De angst bestaat nu dat kunstmatige intelligentie het werk van kunstenaars en ontwerpers uit handen neemt. Het tegendeel is echter waar. Richard Turley heeft een complete showcase voor dummies gemaakt waarin hij uitlegt hoe ontwerpers met AI kunnen samenwerken.
Als voorbeeld maakt hij een ontwerp voor een nieuwe frisdrank. De naam, het logo, het font, enzovoort: ze komen allemaal uit de koker van de ontwerper die in samenspel met de AI door de verschillende ontwerp fasen itereert. Bij het zien van de beelden, krijg je er bijna dorst van!
Iets soortgelijks is voor Isabelle Boemeke, aka Isodope, ’s werelds eerste influencer die meningen omtrent nucleaire energie ten positieve probeert om te buigen, gedaan. In haar geval heeft een ontwerpbureau in samenwerking met Dall-E een complete online campagne bedacht.
En dit is nog slechts het topje van de ijsberg. Het aantal AI tools op de markt neemt nagenoeg dagelijks toe. En iedereen kan met deze synthetische media aan de slag om zijn eigen creativiteit te ontdekken en te ontplooien. Andrew Chen denkt al na over de eerste blockbuster film die slechts voor 1000 dollar gemaakt is. Met synthetische media heb je immers geen geluidstechnicus, cameraman, regisseur of acteur nodig. Voortaan ben je zelf de hoofdrolspeler in je eigen film. De geest is uit de fles. Het tijdperk van synthetische media is nu pas echt begonnen.
Sander Duivestein is professioneel spreker, trendwatcher, internetondernemer, adviseur, auteur en columnist over de impact van nieuwe technologie op mens, bedrijf en maatschappij. In dienst van VINT (het Verkennings Instituut Nieuwe Technologie van ICT-dienstverlener Sogeti) heeft hij aan meerdere onderzoeken meegewerkt. In de afgelopen jaren schreef hij meerdere boeken en rapporten over Bitcoin, Internet of Things, Wearables, Big Data, Social Media, Mobile, Cloud en de economische crisis. Sander is veel in de traditionele media terug te vinden. Regelmatig wordt hij gevraagd om zijn opinie in dag- en weekbladen, op de radio en op televisie te delen. Zo was hij onder andere te gast in Pauw en Witteman, Brandpunt en Nieuwsuur.