Hoe het zieke Facebook het moedermerk besmet

‘Alsof dit soort uitingen het vele negatieve nieuws rond jullie open riool nog kan bijsturen’

Het begon zo idealistisch; Facebook wilde iedereen in de wereld online met elkaar verbinden. In de beginjaren zei Mark Zuckerbeg steevast in zijn keynotes dat je samen veel beter de grote problemen van de wereld kunt oplossen. Daarom moest bijvoorbeeld heel Afrika internet krijgen. Zuck ging het regelen. Hoe kon je daar nu tegen zijn? En als je Zuckerberg zelf zag, de archetypische nerd, dan was het moeilijk voor te stellen dat hij bezig was een evil empire te bouwen. Inmiddels weten we beter.

Door een combinatie van een first mover-marktaandeel, een ongezonde focus op traffic, advertenties en winst, én algoritmes die engagement en zelfs polarisatie prioriteren, is Facebook een hele kwaadaardige wereldspeler geworden. Een speler zelfs die de VS al meerdere keren aan het wankelen bracht. En voor de gebruiker is het platform ook steeds onaantrekkelijker geworden. Met een user interface die eruit ziet als de Strip in Las Vegas en content waar je misselijk van wordt; clickbait, fake news, wappieverhalen, etc. Kortom, Facebook is een zwaar beschadigd merk.

‘Een user interface die eruit ziet als de Strip in Las Vegas’

Wat te doen? Een charme-offensief, zo zullen de spinnende PR-medewerkers hebben geroepen. Al een paar keer kwam ik een 1/1-de pagina in de (papieren!) krant tegen. Afgelopen weekend; “Er wordt onderzoek gedaan op Facebook”. Dat wisten we natuurlijk al. Vooral A/B-testjes, gok ik zo. Maar hier wordt bedoeld onderzoek naar COVID. Het merk heeft het Data for Good-programma in het leven geroepen om sociale interactie te linken aan de verspreiding van het coronavirus. Voor wie het nog niet wist; die twee hebben met elkaar te maken. Op de foto bij de advertentie kijkt een kordate mevrouw ernstig naar haar toehoorders. En op de achtergrond zie je een stockfotografie-achtige grafiek. Wow, moeten we denken als lezers, er is dus tóch nog iets over van de oorspronkelijke idealen van Facebook!

Wat denk je zelf, Facebook? Alsof dit soort uitingen het vele negatieve nieuws rond jullie open riool nog kan bijsturen. Het voelt een beetje als Zuckerberg die zich moet verantwoorden tegenover het Amerikaanse congres en dan de vermoorde onschuld speelt. Echt véél te doorzichtig. En wat natuurlijk helemaal dom is, is om het merk ‘Facebook’ eveneens te gebruiken als moedermerk. Want deze advertentie is van het Facebook-moedermerk, met als enige verschil een wat ingetogener huisstijl. Nogal verwarrend dus. Het Facebook-moedermerk is inmiddels natuurlijk veel meer dan het knalblauwe Facebook; Instagram, Whatsapp, Messenger en Oculus vallen er ook onder. Door deze merkarchitectuur steekt het zieke dochtermerk het moedermerk aan.

Aan de naam van het moedermerk wordt trouwens al iets gedaan, zo las ik in The Verge. De officiële reden is overigens dat de nieuwe naam Zuckerbergs obsessies met de metaverse moet reflecteren. Want al in 2014 kocht Zuckerberg Oculus omdat hij Facebook voor zich zag in een geheel virtuele wereld. Zet je Oculus-bril op en organiseer een gezellig avondje met je vrienden aan de andere kant van de planeet. Op zichzelf natuurlijk best een goede gedachte. Vanuit dat perspectief is de gehele wereld online met elkaar verbinden (in 3D!) een springlevend idee. Als Zuckerberg het zieke Facebook nou eens ontdoet van de vele puberziektes en er een oprecht idealistisch merk van maakt, dan zou het nog best eens wat kunnen worden met dat platform.