Innovatieve cultuur biedt ruimte om fouten te maken

‘Kijk eerst samen met je klanten of gebruikers naar hun behoefte. Welk probleem moet worden opgelost?’

Leuk interview met Marketingfacts-oprichter Marco Derksen deze week op de corporate site van Nationale Nederlanden. Met in hoog tempo een aantal tips en adviezen aan organisaties die innovatief willen zijn en blijven. “Innovatie betekent vernieuwing. Dat kan op allerlei manieren. Je kunt je product vernieuwen. Of je diensten. Maar innovatie kan ook betekenen dat je je hele organisatie vernieuwt. De betekenis is dus heel breed.”

Komt er een moment dat je ‘klaar’ bent met innoveren? was de op zich boeiende slotvraag van een interview dat NN onlangs poste op zijn zakelijke interessante artikelen-hoekje. Want ja: veel exponentiële organisaties veranderen na een tijd weer in traditionele organisaties. Zoals Booking.com. Maar ook nieuwe bedrijven als EnergieDirect zijn in de loop der jaren weer op traditionele bedrijven gaan lijken. “Als een businessmodel succesvol is, proberen bedrijven dat in stand te houden. Continuïteit en stabiliteit zijn dan belangrijker dan innovatie. Het is een uitdaging om te zorgen dat je fris en vernieuwend blijft. Een innovatiecultuur helpt daarbij. Zeker in deze tijd vol veranderingen”, aldus Marco Derksen. Alom bekend als de bedenker van dit vakblog natuurlijk, maar tegenwoordig nog betrokken als adviesgevende linksbuiten van de redactie én als oprichter en mede-eigenaar van strategisch adviesbureau Upstream.

“Vaak kom ik als buitenstaander met andere ideeën”

We zullen het gras niet met een samenvatting van het hele vraaggesprek wegmaaien voor de voeten van de verder anonieme interviewer (wat is dat toch een raar corporate site-verschijnsel, alsof NN zelf vragen bedenkt), dus lees dat artikel vooral zelf. Maar een paar mooie uitspraken van de oude meester nemen we hier even mee, want het triggert en het boeit. Innoveren óm het innoveren is lang niet voor iedere organisatie of businessmodel weggelegd. Of relevant. Maar veel bedrijven willen het zijn of willen het minstens lijken: ‘innovatief’. En in veel gevallen wordt Marco dan ingevlogen want die heeft als relatieve buitenstaander frisse ideeën, zo legt hij ook uit: “Vanuit mijn rol als strategisch adviseur word ik ook regelmatig gevraagd om met bedrijven mee te denken. Vaak kom ik als buitenstaander met andere ideeën dan mensen die er al jaren werken.”

Marco (het voelt niet OK om ‘m hier ‘Derksen’ te noemen) geeft een aantal voorwaarden voor een innovatieve cultuur. Zo wijst hij erop dat er ruimte moet bestaan om fouten te mogen maken, dus krachtig leiderschap, legt uit dat agile werken goed past bij innovatieve ambities en wijst op de gevaren die het aanstellen van een ‘innovatieteam’ met zich mee brengt. De digitale ninja’s met hun geheime missie lopen gevaar aansluiting met de markt, maar vooral de eigen organisatie te missen.

Menskant

Zelf vond ik het belangwekkend om te lezen hoezeer hij over de jaren eigenlijk steeds meer marketeer is geworden in die zin dat de markt en de maatschappij het uitgangspunt zijn geworden in zijn denken. Waar we na de millenniumwisseling in de commentbox van Facts nog weleens over en weer konden prikken met de vraag of marketing nou draait om het naar buiten dragen van digitale innovatie of juist het naar binnen brengen (in bedrijven) van de markt en de maatschappij, lijkt hij behoorlijk ‘om’. Innovatie is geen doel, maar een middel om consumenten te geven wat ze graag willen. Of ze dat nou zelf inzien of niet: “Organisaties die radicaal innoveren, doen dat vaak in drie stappen. Kijk eerst samen met je klanten of gebruikers naar hun behoefte. Welk probleem moet worden opgelost? En welke oplossingen heeft jouw bedrijf hiervoor?”

Ook de aandacht die volgens hem uit moet gaan naar ‘de menskant’ bij innovatieve bedrijven wordt nadrukkelijk genoemd: “Die sociale innovatie is misschien nog wel belangrijker dan de technologische innovatie. Je werknemers moeten uiteindelijk met je innovatie aan de slag. Ze moeten snappen waarom dit belangrijk is.”

Al met al een makkelijk leesbaar artikel dat op zichzelf een heel bruikbare checklist oplevert voor bedrijven in transitie of de wens een meer innovatieve cultuur te omarmen. En een heel praktische uitleg over het verschil tussen de betekenis van incrementele innovaties en radicale innovaties. Alleen dat ’traditionele’ van traditionele bedrijven, dat was en dat is nog steeds Marco’s favoriete stoplap voor alles en iedereen die niet beweegt. Van oude vriend Willem-Albert Bol mag de kwalificatie ‘traditioneel’ worden vertaald als tijdloos. In die zin mochten heel wat exponentiële bedrijven wensen dat ze ooit de status ’traditioneel’ bereiken.