Jelle Bekirovic (FlyGRN): “Steeds meer toeristen zullen het milieu meenemen in hun reiskeuzes”

Een jaar geleden begon Jelle Bekirovic met FlyGRN, een zoekmachine voor vliegtickets met standaard compensatie van CO2-uitstoot. Op de Vakantiebeurs won hij hiermee ‘Het Beste Reisidee 2019’ en sindsdien timmert hij flink aan de weg. Een interview met een groene ondernemer pur sang over duurzaamheid in travel, het spanningsveld tussen ideële en commerciële doelstellingen, en affiliate marketing.

Hoe is het idee voor FlyGRN ontstaan?

“Ik heb een masteropleiding gedaan in Energie en Duurzaamheid en ben altijd erg geïnteresseerd geweest in duurzame innovaties. Daarnaast ben ik al sinds mijn tienerjaren actief met affiliate marketing. Binnen mijn eigen werk wilde ik graag meer maatschappelijke impact maken. De eerste verduurzamingsactie was voor mijn meubelzoekmachine Furn.nl. Ik begon met het planten van een boom voor elk verkocht meubel. Daarna introduceerde ik een filter om te kunnen zoeken naar meubels die geproduceerd zijn met een lagere milieu impact.

Daarmee werd de kiem gelegd voor wat later FlyGRN zou worden. Ik nam zelf regelmatig het vliegtuig en compenseerde de uitstoot van mijn vluchten via andere partijen. Het viel me op hoeveel onduidelijkheid er was rondom CO2-compensatie. Allereerst stak het compenseren zelf onduidelijk in elkaar. Na het compenseren ontving ik een factuur in mijn mailbox waarin de ’tonnen CO2′ vermeld stonden die ik had gecompenseerd. Niet iedereen weet wat een ton CO2 is – laat staan dat men weet hoe die CO2-compensatie precies in zijn werk gaat. Daarnaast was het voor mij onduidelijk waar het geld van de compensatie precies naartoe gaat en wat voor effect de compensatie heeft. Bovendien weten maar weinig mensen dat ze überhaupt hun uitstoot kunnen compenseren.”

“Hoe mooi zou het zijn als je op het moment van het boeken je vlucht al kunt compenseren, zonder bij te betalen?”

“De onduidelijkheid rondom CO2-compensatie is waarschijnlijk ook een van de redenen dat relatief weinig mensen ervoor kiezen om dit te doen. Uit cijfers van RTL Nieuws bleek dat momenteel slechts een paar procent van de reizigers zijn vlucht compenseert. En dat terwijl de luchtvaart de komende twintig jaar naar verwachting zal verdubbelen. Momenteel is de luchtvaart al verantwoordelijk voor 2 tot 3 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Met die verdubbeling in het vooruitzicht zal dat percentage alleen maar toenemen. En het duurt ongetwijfeld nog jaren voordat vliegtuigen significant schoner en zuiniger worden. Kortom, CO2-compensatie is juist in deze tijd heel belangrijk.

Dit bracht me op het idee om CO2-compensatie op een transparante manier aan te bieden. Bovendien wilde ik informatie over CO2-uitstoot en mogelijkheden tot compensatie hiervan al eerder in het boekingsproces duidelijk maken. Hoe mooi zou het zijn als je op het moment van het boeken je vlucht al kunt compenseren, zonder daarvoor bij te betalen? Vanuit deze gedachte is FlyGRN ontstaan.”

Waarin onderscheidt FlyGRN zich van reguliere boekingssites?

“FlyGRN gebruikt zijn eigen inkomsten voor de compensatie van verkochte vluchten. Dit doen we met een groot deel van de affiliate fee die we in ruil voor een verkochte vlucht ontvangen van onze partners, de online vliegticketverkopers. Andere reguliere boekingssites ontvangen deze fee ook, maar wij kiezen ervoor om dit bedrag grotendeels te investeren in CO2-compensatie. We kunnen op die manier vaak een groot deel van de CO2-uitstoot van je vlucht compenseren, zonder dat dit extra kost. Vluchten via FlyGRN zijn vaak niet duurder dan via andere vergelijkingssites – het verschil zit in de manier waarop wij de fee van onze partners investeren. Wij verdienen dus minder op een ticket dan andere websites, zodat de CO2-uitstoot van jouw vlucht gratis gecompenseerd kan worden.

Om CO2 te compenseren, investeren we in zonnepanelenprojecten in India waar op grote schaal duurzame energie wordt opgewekt. Deze duurzame energie vervangt energie waar anders fossiele brandstoffen voor zouden zijn gebruikt. Dankzij deze projecten hebben honderdduizenden huishoudens toegang gekregen tot schone energie. Dagelijks kunnen er daarom aanzienlijke besparingen in CO2-uitstoot worden gerealiseerd. Daarnaast zorgen de zonnepanelenparken voor meer werkgelegenheid en innovaties op het gebied van duurzame energie in die regio. Belangrijke ontwikkelingen, waarmee een mondiale transitie naar schonere energie gerealiseerd wordt.

Om zo transparant mogelijk te zijn ontvang je na je bestelling een CO2-certificaat waar zoveel mogelijk informatie in staat over waar het bedrag van de compensatie naartoe gaat én wat een ton CO2 nou precies is. Door hier inzicht in te bieden hopen we bovendien het belang en het nut van CO2-compensatie te onderstrepen, en duidelijk te maken dat het écht impact heeft om je vlucht te compenseren.”

Is het voor het milieu niet het beste om niet te vliegen?

“Het beste voor het milieu is inderdaad om het vliegtuig links te laten liggen en te kiezen voor ander vervoer. Door CO2 te compenseren zorg je er natuurlijk ook niet voor dat de daadwerkelijke uitstoot van je vlucht vermindert: die vlucht zelf is nog steeds heel vervuilend. Maar met het oog op de groei van de luchtvaartbranche is het helaas niet zo realistisch om te denken dat iedereen per direct zal stoppen met vliegen. Daarom richten we ons bij FlyGRN ook op het creëren van bewustzijn over de impact die het maken van een reis heeft. Dit doen we door bezoekers al tijdens het boekingsproces te informeren over de CO2-uitstoot van een reis. Aan de hand van kleine infographics geven we aan hoeveel CO2-uitstoot de vlucht zal veroorzaken en aan hoeveel wasjes of douchebeurten die uitstoot gelijkstaat.”

“We richten ons op het creëren van bewustzijn over de impact van een reis”

“Ook bieden we inspiratie om alternatieve en duurzamere reizen te maken. Allereerst geven we treinalternatieven als die beschikbaar zijn. Als je een vlucht zoekt van Amsterdam naar Londen, krijg je een melding dat je tot wel 90 procent van je CO2-uitstoot kunt besparen door de trein te nemen. Daarbij linken we door naar dezelfde route op een treinboekingssite, zodat deze duurzamere reismethode direct geboekt kan worden.

Verder is het mogelijk om hotels en huurauto’s te vergelijken via FlyGRN. Daarbij planten we een boom voor iedere 100 euro die besteed wordt aan hotels of huurauto’s. Zo hopen we dat onze bezoekers en gebruikers zich meer en meer realiseren dat toerisme een negatieve impact heeft op het milieu en dat je daar wat aan kunt doen.”

Begin dit jaar won je ‘Het Beste Reisidee 2019’ op de Vakantiebeurs. Wat heeft dit voor gevolgen gehad voor FlyGRN?

“Toen we Het Beste Reisidee 2019 wonnen, kregen we een enorme stimulans. FlyGRN heeft steeds meer bekendheid en aandacht gekregen. Op dit moment verdubbelt het aantal boekingen en compensaties iedere maand – wat mogelijk ook deels te maken heeft met de naderende vakantieperiode. Deze mooie prijs heeft verder geleid tot ontzettend leuke ontmoetingen, gesprekken en samenwerkingen, met een waardevol netwerk in de reiswereld als resultaat.

De jury van Het Beste Reisidee bracht ook terechte kritiek in. Zo vroegen ze hoe FlyGRN ooit winstgevend zou worden, aangezien wij een groot deel van onze eigen inkomsten direct in de CO2-compensatieprojecten investeren. Hoewel FlyGRN in de basis idealistisch is en we niet uit zijn op hoge winsten, was dat wel terechte kritiek. Er zijn tenslotte genoeg voorbeelden van goede initiatieven die het met alleen goede bedoelingen niet redden. Daarom zijn we aan de slag gegaan met het bouwen van upsells uit hotelboekingen, autoverhuur en (binnenkort) duurzame reisartikelen. Vooral op hotelboekingen en autoverhuur zit een ruimere winstmarge, dus zo hebben we het winstmodel sterker kunnen maken.”

“Er zijn genoeg voorbeelden van mooie initiatieven die het met alleen goede bedoelingen niet redden”

“Met het winnen van het Beste Reisidee won ik een aantal coaching sessies van het Travel Impact Lab. Die zijn ook bruikbaar geweest om te werken aan de feedback van de jury.”

Wat zijn de belangrijkste tips die je tijdens die coachingssessies bij het Travel Impact Lab hebt gekregen?

“Die sessies zijn heel waardevol geweest voor de verdere ontwikkeling van FlyGRN. De tips verschilden per coach; van het vinden en vasthouden van je drive tot tips om FlyGRN op te schalen. We hebben trouwens ook een lean-start-upsessie gewonnen. Hier hebben we geleerd om snel ideeën te valideren en te implementeren.

Onze focus lag in het begin veel op het ‘klassieke’ achteraf compenseren van een vlucht als je deze al elders hebt geboekt. Dit onderdeel op onze website loopt steeds beter. Toch willen we juist ook dat mensen FlyGRN gebruiken voor het gehele boekingsproces. De coachingssessies stuurden daarvoor ook aan op optimalisatie van onze zoekmachine. We kregen verder de tip om ons meer te richten op de kansen rondom de B2B-markt, wat we nu zeker in overweging nemen.”

Wat is op dit moment je belangrijkste marketing-uitdaging?

“Het concurreren met de gevestigde orde vormt de grootste uitdaging. Er zijn grote gevestigde bedrijven actief in deze branche, met enorme budgetten. Het feit dat wij iets unieks doen met een goodwill-factor is één, maar om het op te nemen tegen de gigantische marketingbudgetten van onze concurrenten is een ander verhaal.”

“Het concurreren met de gevestigde orde vormt de grootste marketing-uitdaging”

“Een andere uitdaging vormt de niche waarin we actief zijn. Grote kans dat we met name de eco-reiziger motiveren om FlyGRN te gebruiken. Toch willen we het liefst dat de gemiddelde vliegreiziger FlyGRN gaat gebruiken, én daarbij dus automatisch CO2-uitstoot compenseert. Om dat te bereiken heb je nu eenmaal een groep early adopters nodig – en deze groep bestaat grotendeels uit duurzame reizigers, een niche dus. Toch geloven we dat we vanuit deze basis door kunnen groeien. Het is belangrijk om eerst met hen een stabiele community te creëren met vertrouwen in ons bedrijf. Hierna is het aan ons om de uitdaging aan te gaan en deze doelgroep uit te breiden naar een breder publiek.”

Tot slot: heb je nog een gouden tip voor aspirant start-ups in de reiswereld?

“Voordat ik begon met FlyGRN had ik nog geen ervaring in de reiswereld. Het is een leuke branche, die op sommige vlakken nog wel een oude stempel heeft. De reisbranche is nog op veel vlakken te moderniseren, digitaliseren en verduurzamen. Ik verwacht dat met name de digitalisering zal hier nog verder doorzetten. Daar zou ik me op voorbereiden, zeker als begrippen als API, affiliate marketing, SEA en SEO je nog niet zoveel zeggen.

Mijn belangrijkste tip is om goed na te denken over hoe je met jouw start-up een bijdrage kunt leveren aan de verduurzaming binnen je branche. Binnen de reisbranche verwacht ik dat er binnen een aantal jaar steeds meer reizigers het milieu meenemen in hun reiskeuze en daardoor kiezen voor alternatief reizen. Momenteel komen bedrijven er nog mee weg als ze geen duidelijk duurzaamheidsbeleid hanteren, maar dat zal denk ik niet lang meer duren. Bovendien is het verduurzamen van je bedrijf heel inspirerend en leuk, én geeft het veel voldoening.

Wees vooral ook eerlijk naar jezelf en stel jezelf de vraag of jouw bedrijf nu op de groenst mogelijke manier bezig is. Regel je autoverhuur? Dan kun je misschien elektrische auto’s aanbieden. Heb je een hotelketen? Dan kun je je menu standaard vegetarisch of zelfs veganistisch maken. En heb je een reisbureau? Overweeg om mensen te inspireren om eens een treinreis te maken. Er zijn ontzettend veel mogelijkheden op het gebied van verduurzaming!”