Mensgericht werken in een AI-gedreven wereld: zo maak je het concreet

Iedere organisatie krijgt met AI te maken. De echte uitdaging ligt zoals gezegd in hoe je dat mensgericht vormgeeft. Wat zijn de voorwaarden om technologie echt te laten landen in je organisatie? Welke keuzes maak je om mens en machine samen te laten werken op een manier die waarde toevoegt – voor je klanten én je team?

1. Technologie is niet leidend, mensen zijn dat wel

AI kan veel: automatiseren, voorspellen, genereren. Maar zonder menselijke context raakt het snel losgezongen van de realiteit. De meeste impact ontstaat wanneer AI menselijke talenten versterkt in plaats van vervangt. Denk aan creativiteit, empathie, strategisch denken. Harvard Business Review toonde aan dat bedrijven die investeren in soft skills meer talent behouden en innovatiever zijn. Neem bijvoorbeeld Albert Heijn, dat AI gebruikt om winkelvoorraden slimmer te beheren. Terwijl medewerkers juist meer tijd krijgen voor persoonlijk klantcontact op de winkelvloer. Of ANWB, waar AI helpt bij het voorspellen van pechgevallen op basis van data, maar de daadwerkelijke hulpverlening altijd gebeurt door mensen die empathisch kunnen handelen in stressvolle situaties. AI versterkt hier het proces, maar het menselijke aspect blijft centraal staan.

2. Van leren naar versnellen

AI roept nog vaak weerstand op binnen teams. Logisch: onbekend maakt onbemind. Volgens Samhoud heeft de helft van de Nederlandse bedrijven nog geen serieuze stappen gezet richting AI-adoptie. Tegelijk zegt 93% van de organisaties dat AI cruciaal is voor hun toekomst (HubSpot, The State of Marketing 2025). Bewustwording en vaardigheid zijn dus cruciaal. Als marketeer wil je juist onderscheid maken. Dat lukt alleen als AI past bij je merkidentiteit. IKEA werkt bijvoorbeeld aan een eigen AI-stem op basis van hun merkwaarden – vriendelijk, praktisch en duidelijk – zodat hun digitale assistenten herkenbaar blijven in elke context. Het draait niet alleen om functionaliteit, maar ook om gevoel. AI zonder merkbewustzijn wordt snel eenheidsworst. Je klant merkt het direct als tone-of-voice of communicatie ineens robotachtig overkomt. Blijf daarom altijd toetsen: sluit deze toepassing aan bij wie we willen zijn? En: hoe ervaren medewerkers en klanten dit?3. Bouw een cultuur waarin mens en machine samenwerken.

Een AI-strategie zonder cultuurverandering is als een sportwagen zonder stuur. Wendbare organisaties geven ruimte aan experimenteren, fouten en leren. AI raakt de hele organisatie. Niet alleen marketing of data, maar ook HR, operations en legal. Dat vraagt om nieuwe vormen van samenwerking. Sommige bedrijven kiezen voor een Chief AI Officer, anderen werken met multidisciplinaire teams waarin ethiek, techniek en business samen optrekken.

Een goed voorbeeld is het Amsterdam UMC, dat AI inzet voor diagnostiek, maar werkt met ethische commissies en transparante besluitvormingskaders. Dit voorkomt dat AI een black box wordt en zorgt dat innovaties in lijn blijven met maatschappelijke waarden. De technologie in deze is slechts één kant van de medaille – het echte werk zit in het zorgvuldig afwegen van klantbehoefte, merkwaarden en datagedreven inzichten. AI werkt pas echt goed als je weet waar je het voor inzet.

3. Zonder stevig fundament blijft AI een losse belofte

AI brengt kansen, maar zonder stevig fundament blijft het hangen in belofte. McKinsey stelt dat 72% van de bedrijven wereldwijd AI inzet, maar alleen digitaal volwassen organisaties halen er écht voordeel uit. Niet omdat de technologie beter is, maar omdat hun datastructuur, governance en vaardigheden op orde zijn. Zo gebruikt FrieslandCampina AI om de melkaanvoer beter af te stemmen op de vraag, waardoor verspilling wordt verminderd en processen efficiënter verlopen – een toepassing die alleen werkt dankzij de juiste interne basis. De vraag voor jouw organisatie: zijn je data betrouwbaar? Is er ruimte om te testen? En is je team mee?

4. Vertrouwen bouw je met transparantie en menselijke keuzes

Volgens KPMG’s Algoritme Vertrouwensmonitor blijft het vertrouwen in AI laag. Mensen willen weten: hoe wordt er besloten? Wat gebeurt er met mijn data? Een organisatie die hier werk van maakt is Intergamma (o.a. Gamma & Karwei). Ze testen AI voor voorraadoptimalisatie, maar betrekken winkelmedewerkers actief bij het proces. Hun ervaring en feedback maken het verschil tussen techniek op papier en impact in de praktijk. Klanten waarderen die keuze. Transparantie is geen compliance, maar een kans om vertrouwen te winnen. Maak duidelijk hoe je AI gebruikt, wat het doet en waar de grenzen liggen. Juist daar onderscheid je je als merk.

Werkgeluk en AI-adoptie gaan hand in hand

AI kan de werkdruk verlagen, maar roept ook spanning en onzekerheid op. Niet iedereen wil of kan direct mee in deze digitale versnelling. Terwijl tools als Microsoft Copilot helpen om repetitieve taken over te nemen en samenwerking te stroomlijnen, worstelen veel medewerkers met stress en volle agenda’s. Uit recente cijfers blijkt dat zes op de tien werkenden een 40-urige werkweek als te zwaar ervaren. Meer dan een derde vreest zelfs een burn-out. Als werkgever ligt hier een duidelijke verantwoordelijkheid: maak helder wat AI oplost, wat het níet doet en hoe het werk concreet verbetert. Medewerkers moeten AI niet zien als bedreiging, maar als ondersteuning. Dat vraagt om transparante communicatie én om ruimte voor groei en vaardigheden. Organisaties die investeren in werkgeluk én digitalisering rapporteren niet alleen hogere productiviteit, maar ook meer betrokkenheid en behoud van talent.

Wacht niet af, beweeg mee met je mensen

De echte waarde ontstaat als mensen begrijpen wat AI kan, durven te experimenteren en zich gesteund voelen door hun organisatie. AI vraagt om richting, lef en keuzes. Je hoeft niet alles vandaag te veranderen, maar stilzitten is geen optie meer. Begin klein. Kijk waar technologie je mensen echt versterkt. Want wie wacht tot de organisatie klaar is, is vaak te laat. En vergeet niet: het gaat uiteindelijk niet om AI, maar om hoe jij het inzet voor je merk, je team en je klant. AI is geen trucje, maar een strategische kans. Zet mensen centraal, kies bewust – en laat technologie dáár waarde toevoegen waar het telt.