Merken, trends en de wilde waarheid van een rampjaar (II)

Amazon, Wehkamp, Thuisbezorgd, Hema, Picnic en Hudson’s Bay

Terugblikken en voorspellen, het hoort bij het einde van het jaar. We kijken terug op de voorspellingen van afgelopen jaar: wat is er uitgekomen, wat niet? Hoe is het dit jaar gegaan qua marketing, retail en e-commerce van verschillende merken? Deel twee!

Deel 1 van de voorspellingen voor 2020 vind je hier.

Voorspelling 7: Amazon betreedt Nederlandse markt. Maar de Nederlandse consument gaat niet direct overstag

Teleurstellend, dat was de introductie van Amazon in Nederland. Is het onderschatting van de Nederlandse markt of is Nederland niet de moeite waard voor Amazon? De Nederlandse consument lijkt in ieder geval ook niet echt warm te lopen.

De Nederlandse consument lijkt niet echt warm te lopen voor Amazon

De entree in Nederland heeft vooralsnog geen zichtbare impact op de cijfers van bijvoorbeeld Bol.com, vertelde CEO Huub Vermeulen half november. Vermeulen had niet de indruk dat de kracht van één partij echt zichtbaar is in de e-commerce markt. “In de cijfers zien we er niks van.” Voor 2021 moeten we weinig verwachten van Amazon. Het zal niet veel doen om de Nederlandse consument naar het platform te lokken, het merk gokt waarschijnlijk op ‘natuurlijke groei’ in Nederland.

Voorspelling 8: Wehkamp sluit online deuren

Corona was de reddingsboei dit jaar voor Wehkamp. Het geplaagde internetwarenhuis kwakkelt al jaren en veranderde sneller van strategie dan een amateurvoetbalclub uit de derde zondagsdivisie. Het zag er eind 2019 niet bepaald rooskleurig uit voor Wehkamp, vandaar de gitzwarte voorspelling. Toch, met de coronawind in de rug, lijkt het e-commerce bedrijf enigszins op de weg terug. Maar tegenvallers waren er ook dit jaar.

Corona was de reddingsboei dit jaar voor Wehkamp

Klanten kopen veel en vaak op krediet bij Wehkamp en zo verdient het bedrijf flink aan de rente. Dat minister Wopke Hoekstra van Financiën de maximale rente die webwinkels mogen rekenen van 14 procent naar 10 procent verlaagde, was dan ook een domper voor Wehkamp. Klanten kunnen nu goedkoper meubels en jurkjes op de pof kopen, maar Wehkamp vangt minder rente. Daarnaast moest het volgens Het FD nieuwe, strengere afspraken met zijn banken maken. Het einde van het renteverhaal lijkt nog niet in zicht, PvdA en ChristenUnie willen dat de maximale rente op leningen flink omlaag gaat. “Het moet afgelopen zijn dat mensen op zo’n nare manier verleid kunnen worden”, zeggen de initiatiefnemers. Het plan lijkt een meerderheid in de Tweede Kamer te halen.

Gelukkig was er ook goed nieuws voor Wehkamp. Het liep in november storm op de kledinglijn die Miljuschka Witzenhausen voor Wehkamp had ontworpen. De stormloop zorgde er zelfs voor dat de website onbereikbaar was. 2021 zal wederom een spannend jaar voor het merk worden, de politieke discussie over maximale rente gaat wellicht invloed hebben op het bedrijfsmodel. De nieuwe strategie lijkt vruchten af te werpen, nu is het zaak om die langer dan een paar weken vast te houden en verder uit te rollen.

Voorspelling 9: Toezichthouder ACM beboet Thuisbezorgd.nl (TakeAway) wegens gerommel met recensies

In 2019 was er veel gedoe over recensies over restaurants op Thuisbezorgd.nl. Thuisbezorgd kondigde, nadat er meldingen binnenkwamen van beïnvloeding door restauranthoudersaan, te gaan kijken of restauranthouders zich schuldig maken aan misbruik van het online beoordelingssysteem. Die zouden in sommige gevallen klanten aansporen om hun review te verwijderen.

De aanleiding was een onderzoek van RTL Nieuws, waaruit bleek dat in sommige gevallen restauranthouders probeerden om klanten te bewegen hun negatieve review te verwijderen, bijvoorbeeld door het geld van de bestelling te retourneren of een gratis maaltijd te geven. Of dit onderzoek inmiddels is afgerond en wat de uitkomst hiervan is, is niet duidelijk. Feit blijft dat het recensiemodel nooit waterdicht zal zijn en altijd in de gaten moet worden gehouden.

Voorspelling 10: Hema verkoopt meer A-locaties en wordt steeds meer een merk/product dan winkel. Verlies blijft torenhoog

Wat gebeurde er dit jaar niet bij Hema? Balancerend op de rand van faillissement ging Hema 2020 door, boze schuldeisers eisten de macht en dat lukte hen. Redder/verlosser Marcel Boekhoorn verloor zijn Hema weer zonder echt grote veranderingen te hebben kunnen doorvoeren. Natuurlijk was de samenwerking met Jumbo een mooie stap, maar het lek lijkt nog niet helemaal boven water te zijn.

Het is de vraag wat de nieuwe eigenaren met Hema van plan zijn

Investeringsfonds Parcom en familie Van Eerd (de familie achter Jumbo) nemen Hema uiteindelijk over, waardoor de samenwerking tussen Hema en Jumbo nog verder vorm kan krijgen. Jumbo nam dit jaar zeventien winkels over. Het is de vraag wat de nieuwe eigenaren van plan zijn, gaat Jumbo leidend zijn in de samenwerking en wordt Hema meer het merk in de supermarktschappen? Of wordt Hema weer nieuw leven ingeblazen? De megaschuld die jarenlang als een betonnen harnas om de winkels hing, is grotendeels kwijtgescholden. Dit biedt ruimte voor een verdere samenwerking waarbij de retailketen wellicht weer oer-Hollands trots kan worden.

Voorspelling 11: Hudson’s Bay Nederland laat zich failliet verklaren en laat ondernemers met onbetaalde facturen achter. Merendeel panden blijft leeg

Nooit eerder kwam een voorspelling zo snel uit. Slechts twintig uur na de voorspelling volgde de bevestiging: op 31 december 2019 werd Hudson’s Bay Netherlands failliet verklaard. Een hoop rechtszaken over huurverplichtingen volgde. Hudson’s Bay Company ging dit jaar regelmatig onderuit in rechtszaken rond de huurgaranties op de Nederlandse winkels. Het moest de verhuurders van panden in Tilburg en Almere ruim 3,1 miljoen euro betalen. Eerder verloor de keten al een bodemprocedure tegen verhuurder Unibail Rodamco, over achterstallige huur uit 2019.

De introductie en het snelle vertrek van Hudson’s Bay hebben duidelijke sporen achtergelaten

De introductie en het snelle vertrek hebben duidelijke sporen achtergelaten. Niet alleen staat het merendeel van de panden nog leeg, ook is het laatste woord over huurverplichtingen nog lang niet gezegd. In de verschillende steden wordt naarstig gezocht naar een goede invulling van de gigantische panden, hopelijk zien we daar in 2021 mooie initiatieven ontstaan.

Voorspelling 12: Picnic haalt en brengt steeds meer, zelfs bibliotheekboeken worden opgehaald. Picnic is meer concurrent voor de bezorgmarkt dan voor supermarkten

2020 was het jaar voor Picnic. Alles zat mee, Nederland kwam massaal thuis te zitten en dat hebben ze gemerkt bij Picnic. In slechts vijf jaar ging de online super van een naar 53 distributiepunten in Nederland. De groei die voor vijf jaar voorspeld werd, werd aan het begin van de coronacrisis in vijf weken gerealiseerd. Ondanks dat er nog geen euro winst wordt gemaakt, is er aan geld geen gebrek. Ruim 200.000 Nederlandse huishoudens staan nu op de wachtlijst.

Ruim 200.000 Nederlandse huishoudens staan nu op de wachtlijst voor Picnic

Ondertussen wil het bedrijf verder uitbreiden: binnen Nederland, verder Duitsland in en naar landen als Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Ook praat Picnic met mogelijke partners in Italië, Spanje en Polen.

Terug naar de voorspelling: bibliotheekboeken werden niet opgehaald, dit had ook geen prioriteit aangezien bibliotheken grotendeels dicht waren tijdens de coronacrisis. Wel rolde Picnic de DHL-ophaaldienst uit. Per half oktober nemen de kleine wagentjes in het hele Nederlandse bezorggebied DHL-pakketten retour mee. Ook wordt er in enkele steden geëxperimenteerd met het ophalen van pakketjes van andere webwinkels, dit in samenwerking met vervoerder Sandd.

In feite heeft Picnic deze extra services niet meer nodig, de onstuimige groei zal ervoor zorgen het bij Picnic alle hens aan dek is om alles in goede banen te blijven leiden. Het is een geweldige prestatie van deze nieuwkomer om in zo’n korte tijd vaste voet aan supermarktgrond te hebben gekregen. Het zal moeilijk worden voor andere supermarkten om Picnic bij te houden. De verwachting is dan ook dat Picnic het groeipotentieel blijft waarmaken in 2021.

Op naar 2021

Normaal gesproken schrijf ik nog wat extra – vaak onheilspellende – voorspellingen voor het jaar dat gaat komen. Maar met 2020 hebben we al genoeg ellende gezien en meegemaakt, ook op retail en e-commercevlak zijn de nodige klappen gevallen. Daarom een positief einde: ga wat vaker langs bij jouw favoriete winkel, koop vaker lokaal en zorg goed voor elkaar. 2021, we komen er aan!