Moet je wel stockfotografie voor marketing willen gebruiken?

We zien iedere dag stockfoto’s voorbij komen bij marketing uitingen via diverse (social) media kanalen. Meestal zijn het goed uitgekozen foto’s die mooi bij de boodschap van een dergelijk bericht passen. Er is echter ook een keerzijde aan het gebruik van stockfoto’s bij je marketing.

Veel foto’s die je voorbij ziet komen in de media zijn gemaakt met telefoons. Vaak zijn dit geen foto’s van hele goede kwaliteit, waardoor je als bedrijf niet de beste reclame maakt. Omdat er geen beroepsfotograaf aanwezig is, wordt hier soms toch voor gekozen. Met stockfotografie heb je dan immers een professionele foto die maar een paar euro kost en vervolgens geplaatst kan worden bij een artikel of media-uiting.

Een stockfoto kun je simpel gezegd bemachtigen op drie manieren:

1. Gratis stockfotowebsites: realiseer je dat de foto’s die hierop staan waarschijnlijk duizenden keren zijn gebruikt en dus verre van origineel zijn. Daarnaast is het de vraag of deze stockfoto’s ook écht gratis zouden moeten zijn. Het is namelijk best vreemd dat sommige foto’s via Shutterstock worden verkocht, terwijl diezelfde foto’s via een andere website ook gratis te downloaden zijn.

2. Royalty free (RF): dit zijn foto’s die je onbeperkt mag gebruiken en die vaak voor een bijzonder laag bedrag worden verrekend. Er wordt niet bijgehouden waar een foto vervolgens voor gebruikt wordt.

3. Right managed (RM): deze foto’s worden afgerekend op basis van het specifieke gebruik. Dit moet je opgeven bij de aanschaf van de beelden. Deze foto’s kosten niet zomaar een paar euro per stuk, maar beginnen bij enkele tientjes en kunnen soms duizenden euro’s kosten.

Het voordeel van RM- ten opzichte van RF-stockfotografie is dat de gebruiksrechten van de foto’s exclusief afgekocht kunnen worden. Dit kan bijvoorbeeld voor een specifieke doelgroep en over een bepaalde tijd. Dit is mogelijk omdat in het verleden ook geregistreerd is waar en hoe de foto’s zijn gebruikt.

Niet representatief

Stockfoto’s zijn verre van uniek, daar zit het grote nadeel van deze foto’s. Bij een marketinguiting van een bedrijf wil je als marcom-manager dat de foto’s perfect aansluiten bij het verhaal. Stockfoto’s worden gemaakt om zo vaak mogelijk verkocht te worden en zijn dus bijzonder algemeen. Hierdoor is een stockfoto totaal niet representatief voor jouw bedrijf en laat het niet de unieke kanten zien die juist naar voren zouden moeten komen.

Een stockplaatje gebruiken op de contactpagina van je website van een mooie dame met een telefoon in haar hand? Het kan best, maar echt betrouwbaar kom je dan als bedrijf niet over. Stel: je bezoekt een bedrijf om mee te gaan samenwerken. Je doet wat research, bekijkt de website en wat LinkedIn-pagina’s. Na het bezoek van dit bedrijf realiseer je je dat de werkelijkheid niet overeenkomt met het beeld dat je van dit bedrijf online kreeg. Hoe komt dat op jou over?

Het zijn de details die voor herkenbaarheid zorgen, zoals een pak Brinta op de ontbijttafel

Het zijn de details die bij een potentiële klant herkenbaarheid teweegbrengen; een pak Brinta op de ontbijttafel, een Volkskrant of Telegraaf op tafel of een AH bonus-sticker op een pak macaroni. Deze details zul je op een stockfoto echter niet tegen komen.

De beelden die je gebruikt, moeten klanten duidelijk maken dat het bedrijf betrouwbaar en uniek is. Stockfoto’s kunnen daarbij twijfel opwekken. Als er geen ‘echte’ foto’s zijn van het bedrijf, in hoeverre kunnen klanten dan vertrouwen op de diensten van het bedrijf? Zo zal een stockfoto bij een positief klantverhaal de geloofwaardigheid van de recensie flink omlaag halen.

Als marcom-manager is het ook goed om jezelf af te vragen wat de gevolgen zijn als jullie concurrent eventueel dezelfde foto zal gebruiken. Wat als zij dezelfde foto plaatsen en daarbij net de boodschap en het verhaal wat aanpassen? Dit zou je merkidentiteit flink kunnen schaden. Een ander gevaar bij het gebruik van stockfoto’s is dat je net niet het juiste communiceert. Je wilt graag als expert overkomen. Maar veel stockfoto’s zijn net niet goed genoeg, zijn oud of kloppen niet (meer). Als je echt een specialist bent, dan weet je dat. Maar als je nieuw in een bepaalde markt bent dan zou het maar zo kunnen dat je dat niet ziet. Deze mogelijke fouten kun je voorkomen door echte foto’s te maken van echte (klanten) situaties.

Belangrijk voor beeldvorming

Als je veel stockfotografie gebruikt dan straal je uit dat je het gebruik van fotografie niet echt belangrijk vindt. Ondanks dat er veel studies zijn dat het gebruik van beeld erg belangrijk is voor de beeldvorming. Met stockfotografie doe je je brand identity geen goed en mis je de kans om klanten juist te informeren. Ook laat je met het gebruik van stockfoto’s zien dat je niet echt een specialist bent op dat gebied. Want als je bedrijf zegt specialist te zijn in bijvoorbeeld reparaties van dure auto’s waarom gebruik je dan een stockfoto? Dan was het vast ook wel mogelijk om een foto te (laten) maken van jullie dienst.

Vraag je bij elk gebruik van een stockfoto af of het erg is dat je grootste concurrent die foto ook zou kunnen gebruiken met een ander verhaal erbij. Realiseer je ook dat de stockfoto die je wilt gebruiken verre van authentiek is en deze helaas weinig toevoegt aan het verhaal dat je vertelt.

Naast het gebruik van stockfotografie in een marketinguiting, is het ook niet handig om stockfoto’s te gebruiken bij arbeidsmarktcommunicatie.

Fotografie in opdracht

Het laten maken van foto’s die passen bij je marketinguitingen, zorgt ervoor dat jouw bedrijf wél uniek en betrouwbaar in beeld komt. Daarnaast loop je geen enkele kans meer dat concurrenten bijvoorbeeld met een zelfde foto andere reclamecampagne maken.