Ook de cultuursector is wettelijk verplicht digitaal toegankelijk te zijn

In een steeds digitalere wereld is het van essentieel belang dat iedereen toegang heeft tot informatie en diensten. Dus ook in de culturele sector. De aankomende wetgeving dwingt culturele instellingen om digitaal toegankelijk te zijn, maar de intrinsieke motivatie zou vanzelfsprekend moeten zijn.

Wat betekent de European Accessibility Act (EAA) voor de cultuursector?

Vanaf 28 juni 2025 treedt de European Accessibility Act (EAA) in werking. Deze belangrijke wetgeving verplicht een breed scala aan digitale diensten, waaronder e-commerce en dus ook de ticketshops van culturele instellingen, om te voldoen aan strikte toegankelijkheidseisen. Hierdoor vallen de meeste websites van culturele instellingen onder de aankomende wetgeving en zijn ze verplicht om te voldoen aan de toegankelijkheidseisen. Want zodra een organisatie een dienst aanbiedt waarbij iemand online een overeenkomst aangaat met een consument, dan moet de organisatie voldoen aan de European Accessibility Act en dus toegankelijk zijn.

Toch zijn er uitzonderingen: Als een organisatie minder dan twee miljoen euro omzet of minder dan tien mensen in dienst heeft, dan hoef je niet aan de wet te voldoen. Bron: ICT recht

Toegankelijkheid verbetert de gebruikerservaring voor iedereen

Waarom is digitale toegankelijkheid zo belangrijk voor de cultuursector?

• Voor een groot publiek: In Nederland heeft maar liefst 1 op de 3 mensen* een beperking. Digitale toegankelijkheid opent deuren naar een enorme groep potentiële bezoekers die anders mogelijk uitgesloten zouden worden van cultureel aanbod.
• Voor iedereen: Een toegankelijke website is niet alleen cruciaal voor mensen met een beperking. Denk aan oudere bezoekers die online informatie zoeken over tentoonstellingen, mensen die een website gebruiken in fel zonlicht om openingstijden te checken, of gebruikers met een tijdelijke beperking die online tickets willen bestellen.
• Wettelijke verplichting: Digitale toegankelijkheid is steeds vaker wettelijk verplicht. De European Accessibility Act (EAA), die in 2025 ingaat, verplicht e-commerce bedrijven (en dus ook culturele instellingen die online verkopen, zoals tickets of merchandise) om digitaal toegankelijk te zijn.

De WCAG: De standaard voor toegankelijkheid

De succescriteria voor digitale toegankelijkheid zijn vastgelegd in de Web Content Accessibility Guidelines, WCAG 2.1*, een internationale standaard voor webtoegankelijkheid. De WCAG-richtlijnen omvatten een reeks technische en redactionele eisen die ervoor zorgen dat websites bruikbaar zijn voor iedereen, inclusief mensen met een beperking.

De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) zijn de internationale standaard voor digitale toegankelijkheid. Deze richtlijnen helpen culturele instellingen om websites te maken die:

• Waarneembaar zijn: Content moet toegankelijk zijn voor verschillende zintuigen. Denk aan beschrijvingen bij afbeeldingen van kunstwerken, of transcripties van audiofragmenten bij een online tentoonstelling.
• Bedienbaar zijn: De website moet bruikbaar zijn met verschillende hulpmiddelen (toetsenbord, spraakbesturing, etc.). Bijvoorbeeld, een online museumshop moet volledig navigeerbaar zijn zonder muis.
• Begrijpelijk zijn: De inhoud en navigatie moeten helder en logisch zijn. Duidelijke instructies voor het boeken van tickets of begrijpelijke informatie over een voorstelling zijn essentieel.
• Robuust zijn: De website moet werken op verschillende apparaten en met hulptechnologieën. Een virtuele rondleiding moet bijvoorbeeld toegankelijk zijn op zowel een computer als een smartphone, en compatibel zijn met schermlezers.

Let op! Dat geldt dus ook allemaal voor de externe systemen en tools die worden geïntegreerd op de website zoals ticketsystemen en plattegronden.

Digitale toegankelijkheid: Meer dan een last voor de cultuursector

Digitale toegankelijkheid is voor culturele instellingen geen kostenpost, maar een investering in een breder publiek en een verrijking van de cultuurbeleving. Het biedt talloze voordelen:

• Groter bereik: Bereik een grotere doelgroep en sluit niemand uit van cultureel aanbod. Denk aan mensen met beperkingen die anders wellicht geen toegang zouden hebben tot bepaalde evenementen of tentoonstellingen.
• Loyaliteit: Toon aan dat je om al je bezoekers en online gebruikers geeft, wat leidt tot meer loyaliteit en een positiever imago.
• Betere vindbaarheid: Toegankelijke websites scoren vaak beter in zoekmachines, waardoor een culturele instelling een groter publiek kan bereiken.
• Verbeterde gebruikerservaring: Wat goed is voor toegankelijkheid, is vaak goed voor alle gebruikers. Duidelijke formulieren voor reserveringen, een logische navigatie op een website, of goed leesbare informatie over evenementen zijn prettig voor iedereen.

Direct aan de slag met toegankelijkheid

Zorg dat iedereen toegang heeft tot je online aanbod door digitale toegankelijkheid te implementeren, bijvoorbeeld toegankelijke ticketformulieren. Dit moet voldoen aan de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.1). Kennis van de WCAG is nodig bij alle betrokkenen.

Start in overleg met de ontwikkelaar van de website met een nulmeting. Laat een Accessibility Review door een gecertificeerde accessibility consultant uitvoeren en controleer de toegankelijkheid van externe (ticket)systemen. Omdat gevorderde kennis over digitale toegankelijkheid vaak nog ontbreekt, is hulp nodig.

Direct aan de slag: 10 tips voor de cultuursector

1. Controleer kleurcontrasten op de website, vooral bij belangrijke elementen zoals knoppen en tekst.
2. Voeg beschrijving (alt-teksten) toe aan afbeeldingen van kunstwerken, tentoonstellingen en gebouwen.
3. Zorg voor duidelijke linkteksten in online tentoonstellingen en informatiepagina’s.
4. Maak alle functionaliteiten van de website, inclusief ticketshops en online reserveringssystemen, bedienbaar met het toetsenbord.
5. Gebruik de juiste HTML-structuur om de informatie op de website logisch te ordenen.
6. Zorg voor een logische koppenstructuur op pagina’s met veel tekst, zoals tentoonstellingsinformatie of achtergrondartikelen.
7. Voeg een ‘skip link’ toe zodat gebruikers van schermlezers snel naar de hoofdinformatie kunnen navigeren, bijvoorbeeld bij een online rondleiding.
8. Maak media toegankelijk: voeg ondertiteling toe aan video’s (bijvoorbeeld van lezingen of interviews) en audiodescriptie aan video’s van voorstellingen.
9. Gebruik duidelijke taal op de website en vermijd vakjargon, zodat de informatie toegankelijk is voor een breed publiek.
10. Optimaliseer formulieren voor reserveringen, aanmeldingen of contact, met duidelijke labels en foutmeldingen.

Maak cultuur altijd én overal beschikbaar voor iedereen!

Musea, stichtingen en non-profits moeten kennis hebben van digitale toegankelijkheid, zowel wettelijk verplicht als moreel noodzakelijk. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, van content tot ticketing en marketing. Door samen te werken en toegankelijkheid te prioriteren, creëren we een inclusief digitaal landschap waarin iedereen van cultuur kan genieten. Onderneem nu actie om cultuur digitaal beschikbaar te maken voor iedereen.

Bronnen:
*https://www.consilium.europa.eu/nl/infographics/disability-eu-facts-figures/
*https://www.w3.org/TR/WCAG21/