Shells alternatieve werkelijkheid

Shell heeft de laatste tijd een flink mediabudget uitgetrokken om zichzelf een groen imago aan te meten. Het bedrijf is al best lang bedreven in greenwashing, maar de laatste tijd zie ik het bedrijf echt óveral communiceren dat het groen bezig is; op tankwagens (“Ik ben C02-neutraal op de weg”), abri’s, social media en 1/1 pagina’s in de krant. De boodschap: wij investeren flink in zonnepanelen, waterstof, laadpalen en een ‘schonere toekomst voor onze kinderen’. Het bedrijf achter de iconische rood-gele schelp durft zich zelfs te presenteren als ‘één van de grootste aanjagers van de energietransitie in Nederland.’

In werkelijkheid heeft Shell de afgelopen vijf jaar slechts 3 procent van al zijn investeringen in groene energie gestoken. En de komende jaren zal dat niet heel veel meer worden. Niet voor niets won Milieudefensie afgelopen mei een rechtszaak waarin Shell verplicht wordt zijn CO2-uitstoot drastisch te verminderen richting 2030 (45% t.o.v. 2019). Het bedrijf gaat in hoger beroep natuurlijk. Want deze aanjager van de energietransitie wil nog zo lang mogelijk zijn olie en gasbronnen uitmelken.

Ik begrijp natuurlijk best dat Shell niet van de een op de andere dag een geheel duurzaam bedrijf kan worden. Maar feitelijk is Shell op dit moment vooral een heel erg vervuilend bedrijf. Waarom zeggen ze niet: jongens, misschien moeten we gewoon even geen reclame maken voor groene energie, dat is niet echt gepast. Ik ben erg benieuwd naar de stemming op de marcom-afdeling. Schamen ze zich niet? Of is de hele afdeling gevlucht uit het web van leugens en hebben ze het stokje overgedragen aan de enige stagiair die er nog zit. Eentje die in zijn vrije tijd in een wappie-bubbel zit op Facebook waar flat-earthers het hoogste woord voeren. Het is gissen, maar het stinkt hoe dan ook – zoals de Nigerdelta, waar al decennia Shell-olie in sijpelt.

En dan de pay off die ze hebben bedacht: ‘verander mee’. Het staat er echt! Heel klimaat-geëngageerd Nederland (milieuorganisaties, actievoerders, grote beleggers en zelfs de rechterlijke macht) vraagt aan Shell te veranderen. En wat doet Shell: het kaatst de bal gewoon terug en vraagt óns te veranderen. Het is de logica die je alleen terugziet bij de propaganda-afdelingen van dictaturen.

‘Laten we blij zijn dat deze vervuilende fossiel voortaan geheel Brits is’

Volgens Shell valt dit alles onder de nieuwe strategie ‘Powering Progress’. Want het olie- en gasmerk wil écht veranderen, zegt het. Maar hoe Shell ook probeert zijn alternatieve werkelijkheid te pushen, het enige wat ik bij al dat geouwehoer van Shell kan denken (Greta Thunberg indachtig) is; blah blah blah. Gá alsjeblieft substantieel investeren in een duurzame toekomst, laat in real life verandering zien, en maak er dan pas goede sier mee.

In de slipstream van zijn propaganda heeft Shell nu ook besloten zijn hoofdkantoor naar Londen te verhuizen. In 2018 toen Unilever hetzelfde nieuws bracht, dacht ik: jammer dat deze multinational – die met zijn rijke geschiedenis Nederland zoveel heeft gebracht – ons gaat verlaten. Maar bij Shell kan ik alleen maar denken: good riddance! Laten we in Nederland trots zijn op de bedrijven en startups die met daden – in plaats van woorden – de energietransitie aanjagen. En laten we blij zijn dat deze vervuilende (én leugenachtige) fossiel voortaan geheel Brits is.