Tinybot Tessa maakt mensen gelukkiger en zelfstandiger

Interview met Wang Long Li, bedenker van de kleine zorgrobot

Wang Long Li hoopt de 50 miljoen mensen op de wereld die dementie hebben, iets kunnen brengen waardoor ze zelfstandig kunnen blijven leven en wonen. Zijn oplossing: de zorgrobots Tinybots.

De dood van zijn vader toen hij nog een tiener was, deed Wang Long Li besluiten zijn leven te wijden aan het verbeteren van de zorg. Even overwoog hij nog om arts te worden, maar hij koos uiteindelijk voor techniek. “Ik vind het echt heel leuk om iets te ontwikkelen voor een moeilijke doelgroep, waar je echt impact kunt hebben. Ik vind het mooi dat ik daar mijn steentje in mag bijdragen.”

Tinybots zijn zorgrobots die mensen met dementie kan helpen op een prettige manier langer thuis te wonen. “De robot met de naam Tessa kan je helpen herinneren dat je op tijd moet eten of medicijnen in moet nemen en mensen activeren om voor zichzelf te zorgen.”

Tessa lijkt op een bloempot

De vorm van de robot valt op: die lijkt op een bloempot. Een bewuste keuze. Wanneer een robot meer op een mens lijkt met armen en benen zijn de verwachtingen anders. Dan ontstaat de angst dat het apparaat ‘s nachts aan de wandel kan gaan. Of wordt er op neergekeken, omdat hij helemaal niet kan helpen met iets oppakken. “Daarom zijn we niet voor een hele menselijke vorm gegaan. Tessa heeft geen armen of benen.”

Co-creatie

Aangezien de robot door de doelgroep moet worden gebruikt en als prettig worden ervaren, is co-creatie belangrijk. Dat kent wel een grens, is het oordeel van Long Li.

“De rol van de ontwikkelaar moet je niet bij de eindgebruiker leggen. Je haalt inspiratie op bij de eindgebruiker. Dat moet je als middel zien om erachter te komen waar eventuele problemen en echte behoeften liggen. Maar het besluit om wat wel of niet mee te nemen in een ontwerp moet uiteindelijk bij de ontwikkelaar liggen.”

Belangen en wensen van de patiënt, de familie en de zorgverlener kunnen soms botsen. Daar moet de ontwikkelaar de juiste weg in vinden. Technisch gezien zijn er veel mogelijkheden, maar dat is ook direct een valkuil: dat je veel dingen tegelijk probeert te doen, waardoor de rol van de robot niet meer duidelijk is. Het draait daarnaast ook om pragmatische zaken: een robot moet wel betaalbaar blijven.

Wel betaalbaar blijven

“Je kunt eenvoudig een robot ontwerpen van meer dan 10.000 euro. Maar het is de vraag of je dat moet willen. Want kun je zo’n duur ding nog implementeren? De afweging welke rol en context hij moet krijgen is de eerste stap in de ontwikkeling van een product.”

De huidige robot is eenvoudig te bedienen. Zorgverleners of mantelzorgers kunnen in een app berichten sturen, die dan door de robot worden uitgesproken. “We zijn nu op de achtergrond aan het ontwerpen welke patronen goed werken voor welke mensen. Dan kun je een template kiezen en hoeven mensen niet langer hele berichten schrijven. Daarmee wordt het makkelijker om de robot in te zetten.”

Covid is positief geweest voor de acceptatie van Tessa

Covid is voor de acceptatie van Tessa positief geweest. “Het implementeren in de zorg is ingewikkeld, met veel verschillende financieringsstromen. Plus het zorgdomein waar mensen toch wel wat terughoudend zijn en sneller weerstand tonen tegen technologie. Dankzij de pandemie gaat dat misschien wel veranderen. Het nut en de noodzaak voor technologie werd veel duidelijker.”

Met verzekeraars en zorgkantoren is een vergoeding afgesproken voor het gebruik van de robot. Door de robot kan worden bespaard op de inzet van mensen. Uit verhalen van gebruikers blijkt dat die zich over het algemeen minder eenzaam voelen met de robot in huis. Familieleden kunnen het ‘zeuren’ over medicijninname en eten op gezette tijdens ook overlaten aan de robot, waardoor contacten gezelliger worden.

Ingezet bij de GGZ

“Eind vorig jaar kregen we te horen dat de robot ook werd ingezet in de GGZ. Bij mensen waarbij sprake is van suïcidaal gedrag. Zes van de acht gebruikers gaf na een paar maanden proberen aan dat dat gevoel enorm afnam. Tessa zorgde ervoor dat ze weer wat grip kregen op hun leven en hun leven zelf konden organiseren. In sommige gevallen mochten cliënten Tessa ook zelf instellen, wat het gevoel voor autonomie enorm vergroot.”

Bekijk hier het hele interview: