Top Names Maker Culture-special: “We staan aan de vooravond van een nieuwe revolutie”

Het idee is simpel: neem een grote loods, zet die vol machines en laat mensen aan de slag gaan. Dat is in een notendop het plan achter iFabrica. De loods, 1.500 vierkante meter groot, staat in Amsterdam Noord. De machines lopen uiteen van traditioneel tot state of the art zoals 3D-printers. En mensen kunnen, wanneer ze voldoende kennis van de apparatuur hebben, een abonnement of een tienrittenkaart nemen om aan het werk te gaan.

Let op: 28 en 29 juni zijn er open dagen in iFabrica!

Dit verslag is geschreven door Leonieke Daalder (@daalder).

Initatiefnemer Maarten Twigt gelooft in de formule. Een formule die naadloos past in een uit Amerika overgewaaide trend, de zogenaamde Maker Culture. Een beweging waarin mensen die op alle mogelijke manieren hun eigen leven vorm gaan geven. Uiteenlopend van zelf meubels maken, tot voedsel produceren of op wijkniveau de energievoorziening duurzaam regelen. Kleinschalig, dichtbij huis, duurzaam. In een Top Names Special staan de nieuwe makers centraal.

Ook Raimo van der Klein, voorheen oa Layar, is enorm enthousiast. Hij is onder meer betrokken bij Amsterdam Makers en nog een handvol andere projecten. “Technologie democratiseert. Het volgende dat gedemocratiseerd gaat worden is productie en de productiemiddelen.De komende jaren gaan steeds meer mensen toegang krijgen tot productiemiddelen. Het internet heeft ons geleerd dat je zelf een producent kunt worden: zelf content of media kunt maken en daar zelf een publiek voor kunt vinden. Zodat je als klein individu een grote impact kunt hebben. Al die toepassingen worden nu naar de fysieke wereld gebracht.”

Volgens Van der Klein is het zelfs zo dat we aan de vooravond van een nieuwe industriële revolutie staan. “Je ziet steeds meer kleine bedrijven ontstaan die een niche weten te vinden en gepassioneerd zijn over het product dat ze maken en leveren. Dat gaat economisch veel impact hebben.” Want al die kleine bedrijfjes opgeteld vormen samen een grote groep. Een grote groep die verandering teweeg kan brengen.

“Alles zelf kunnen is ultieme autonomie”

Twigt is wat relativerender. “In 1956 had je in Vlissingen de Scheldewerf. Daar was één grote hal en daar stonden alle mogelijke machines die je maar bedenken kunt en het publiek had daar toegang toe, dus wat we doen is niks nieuws. Maar ik denk dat er wel een behoefte bestaat om niet meer tot de eenheidsworst te behoren. Om iets van en voor jezelf te maken. Op internet kan dat relatief makkelijk, maar in de fysieke wereld is het lastiger en loop je tegen problemen aan.”

Zo is het aanschaffen van machines voor veel mensen te hoog gegrepen. Ook heeft lang niet iedereen voldoende vakkennis. In de loods van iFabrica worden beide problemen opgelost. Tegen een redelijk tarief krijg je toegang tot veel apparatuur en tref je bovendien andere makers die kunnen adviseren of helpen. Zodat mensen weer meer zelfvoorzienend worden. Raimo van der Klein: “Mijn idee is altijd geweest: als je alles zelf kunt, hoef je je ook niet zo druk te maken over je eigen pensioen. Dan hoef je niemand meer in te huren en uiteindelijk is dat de ultieme autonomie. Dat je alles zelf kunt. En wat ook mooi is aan de Maker Movement. Ik heb een stiekeme wens dat mensen echt geloven dat ze invloed hebben op hun leefomgeving. Doordat je zelf je handen op de fysieke omgeving plaatst, kun je die veranderen in plaats van dat je het accepteert of negeert of er over klaagt.”

“De fysieke wereld geeft rust en structuur”

Blijft de vraag: is Maker Culture vooral iets voor intellectuele stadsmensen? Of is het breder dan dat? Twigt: “Je hebt voortrekkers nodig, ook in dit geval. Dus de intellectuelen zullen de voortrekkersrol vervullen. Maar het kan een hele grote beweging worden. (…) iFabrica moet uiteindelijk een klein Amsterdam worden.” Van der Klein:”Wat ik voel, is dat de wijk, de straat, de buurt ongelooflijk belangrijk gaat worden. Dat je je op wijkniveau gaat organiseren: moestuintjes aanleggen, energie regelen . Des te onafhankelijker je bent, des te prettiger sta je in het leven in onzekere tijden. Met name de overheid kan daar heel slecht mee omgaan. Die kentering dat we echt onze eigen leefomgeving gaan beheren, die zal er toe leiden dat de overheid een stap terug doet. Maar ik ben wel benieuwd hoe ze daarmee omgaan.”

Aldus de man, die de afgelopen jaren zwoer bij de wereld van online techniek. Daar is hij naar eigen zeggen inmiddels een beetje klaar mee. Volgens Van der Klein kan de internetwereld nog heel wat opsteken van de Maker Culture: “ Rust en structuur. De online wereld is ontzettend snel, ideeën vliegen rond. In de fysieke wereld moet je toch even goed nadenken voordat je iets gaat maken: welke materialen gebruik je, hoe pak je het aan. Doe je het verkeerd, dan kun je opnieuw beginnen. Dus rust werkt goed.”