Social media in zorg en welzijn – er zijn heel wat mogelijkheden om toe te passen

Uitgelezen: ‘Social media in zorg en welzijn’ door Maaike Gulden en Juliette van der Wurff

Ja, er zijn al heel wat boeken over social media verschenen. Maar nog niet over hoe social media kunnen worden ingezet in de zorg- en welzijnsector. Maaike Gulden en Juliette van der Wurff bundelden hun krachten om dit boek te schrijven. Beide auteurs hebben veel ervaring in de sector en in het adviseren over social media. Een jaar geleden was er in de zorg nog drempelvrees over het gebruik van social media. Hopelijk kan dit boek organisaties daar overheen helpen.

Voor mij persoonlijk kwam het boek op precies het juiste moment. Bij een aantal gemeenten ben ik namelijk betrokken bij de communicatie over de zorgtransitie en -transformatie. Social media spelen daar een belangrijke rol in. Met die gedachte in het achterhoofd heb ik het boek gelezen.

Persoonlijker communiceren

De standaardtips voor het inzetten van social media staan uiteraard ook in dit boek. Logisch, want niet iedereen die dit boek leest, heeft al ervaring met social media. Wat ik echter het interessantst vind aan het boek, zijn de vele voorbeelden uit de praktijk. Er gebeurt al heel wat op het gebied van social media in de zorg en het is inspirerend om deze voorbeelden te lezen.

Artsen die via een DM op Twitter een vraag beantwoorden die de patiënt vergeten was te stellen tijdens het spreekuur. Of een chirurg die een dag voor je operatie via een persoonlijk bericht op Facebook nog even uitlegt hoe de operatie werkt en waar je kunt parkeren. Of dat je via WhatsApp een berichtje krijgt van het verzorgingshuis aan de andere kant van het land, waar je vader woont. Deze kleine persoonlijke berichten zijn precies waar social media voor zijn gemaakt. En er zijn heel wat mogelijkheden om ze in de zorg toe te passen. Maar dan moet je organisatie daar wel klaar voor zijn. Je doelgroep is er al klaar voor namelijk.

Uitdagingen in de sector

De consument heeft steeds meer te kiezen in de zorgmarkt dankzij toenemende concurrentie. En hij wordt ook steeds kritischer, doordat hij online zelf allerlei informatie kan opzoeken. Bovendien moeten zorgorganisaties en gemeentes door bezuinigingen steeds meer doen met minder én wil de consument zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Social media kunnen bij al deze uitdagingen een rol spelen en in dit boek wordt uitgebreid uitgelegd op welke manieren dat kan. Onderwerpen die worden behandeld zijn:

• Direct contact met cliënten
• Interne communicatie
• Kennis uitwisselen met vakcollega’s
• Professioneel netwerk vergroten
• Lotgenoten met elkaar verbinden
• Naamsbekendheid vergroten en nieuwe cliënten aantrekken
• Nieuwe medewerkers vinden

Denk daarbij aan besloten Facebook-groepen waarin jongeren ervaringen kunnen uitwisselen met elkaar, waarbij een jongerenwerker ze coacht en de groep beheert. Of een Facebook-groep waarin moeders van een ‘intensief’ kind hun hart kunnen luchten, hoewel ze de zorg voor hun kind op zich wel aankunnen. Of de soort Tinder-app die de Gemeente Den Haag ontwikkelt met profielen van hulpverleners. Jongeren en ouders kunnen dan de hulpverlener kiezen die het beste bij ze past.

Organisatiebreed doorvoeren

Ideeën en mogelijkheden zijn er genoeg. Waar het vooral om gaat, is dat zorgorganisaties een duidelijk beeld hebben van doelen, uitvoering, succesfactoren en meetmethodes wanneer het om social media gaat. Soms is er ook nog weinig draagkracht binnen de organisatie en moeten medewerkers eerst zien dat het werkt voordat ze overstag gaan. Een pilotgroep kan hiervoor zorgen. In het boek wordt ook uitgelegd hoe je als organisatie het beste het beleid hiervoor kunt bepalen en hoe je een socialmediaplan opzet en uitvoert.

De nadelen van social media

Ook de nadelen van social media worden belicht. Zo is er online natuurlijk minder ruimte voor nuance dan in een persoonlijk gesprek, want je mist de signalen die je normaal gesproken via non-verbale communicatie overbrengt. Dat kan zorgen voor negatieve reacties van cliënten, iets wat op social media snel uit de hand kan lopen. Daarnaast is het voor ouderen, allochtonen die de taal niet goed beheersen en mensen met een beperking vaak lastig om via social media te communiceren. Verder is privacy een belangrijk onderwerp. Je kunt niet zomaar alles bespreken en laten zien. Social media zijn dus niet overal de oplossing voor.

Conclusie

Ik vind het een praktisch, informatief en prettig leesbaar boek dat eigenlijk verplichte kost is voor elke zorg- en welzijnorganisatie. En ja, ook voor elke gemeente. Er valt nog heel veel te leren van de meer dan 50 praktijkcases die behandeld worden.