Zo kan Starbucks door Banksy de visuals laten maken

Nu ook AI visuals

Inmiddels heeft Jasper ook een ‘Jasper Art’ sectie die je in staat stelt om visuals (ook foto’s) te genereren op basis van een ‘prompt’ als ‘batman, drinking a martini, in a church’. Stockfoto’s kopen hoeft dus niet meer, sterker nog: je kunt de tags onder stockfoto’s gebruiken om ze door Jasper na te laten bouwen. Rechtenvrij! Het is best wel absurd als je speelt met Jasper Art: je verwacht dat hij knipt en plakt maar de afbeeldingen worden echt gegenereerd. Je kunt zelfs de ‘stijlen’ kiezen van fotografen of schilders als Rembrandt of Banksy. Daarover straks meer.

Er was onlangs nog een interessante discussie over een kunstenaar die een kunstwedstrijd had gewonnen met een robot-afbeelding. Hij zei dat hij vele uren had besteed aan het schrijven van de juiste ‘prompt’, hij gebruikte de robot als tool zoals fotografen een fototoestel als tool gebruiken. Toen de eerste fotografen aan wedstrijden meededen kregen ze blijkbaar hetzelfde verwijt: je hoeft alleen maar op een knopje te drukken.

Visuals voor Starbucks van Banksy

Omdat ik me bij hypes altijd stoor aan algemene verhalen van de futuristen, wil ik ook hier graag concreet laten zien hoe dit er allemaal uit ziet. Ik heb Jasper gevraagd om visuals voor Starbucks te maken, in de stijl van beroemde schilders. Dit zijn de schilders, jullie mogen zeggen welke visual bij welke schilder hoort: Breughel, Rembrandt, Van Gogh, Vermeer, Banksy, Warhol, Picasso, Dali en Mondriaan.

Ik word altijd erg filosofisch als ik hiernaar kijk. We staan aan het begin van een revolutie, zegt mijn gevoel. Dat roepen natuurlijk alle futuristen, maar ik heb hetzelfde gevoel niet bij de ‘Metaverse’ of andere marketinghypes. Want wat is het effect van deze ‘art’ op marketing? Op kunst? Op fotografie?

En wat zijn de juridische consequenties?  Wat vindt Banksy van mijn schilderij? Wat vindt Starbucks van mijn visuals? Blazen we nu de NFT-markt op? Ik vroeg het aan ‘marketingjuriste’ Charlotte Meindersma.

Meindersma: “Artificial Intelligence is een prachtig grijs gebied, waar de meestal niet zo digitaal kundige rechters een hele kluif aan gaan krijgen. Al enkele jaren bestaat in de juridische wereld de vraag wat we nu moeten met AI. Van wie is het gegenereerde werk en kan er überhaupt auteursrecht op rusten?”

“Ooit werd er inderdaad van de fotografie gezegd dat er geen auteursrecht op zou rusten, omdat het alleen maar techniek is. En in het auteursrecht mogen we dat wat ‘technisch bepaald’ is juist niet meenemen: het draait allemaal om de creativiteit en nog belangrijker, de menselijke scheppende arbeid. Apen kunnen geen auteursrecht hebben en robots of software dus ook niet. Maar de robot moet gevoerd worden met data en met een ‘prompt’, anders kan er ook niets uit komen. Heb je dan het auteursrecht als je de persoon of het bedrijf bent dat de robot heeft gebouwd en heeft gevoerd met data? Er zijn juristen die dat vinden.”

“Maar de creativiteit zit in de prompt. Hoe creatiever en specifieker die is, hoe groter de kans dat de schrijver van de prompt ook het auteursrecht heeft op wat er uit de software komt. Of om het weer met de fotografie te vergelijken: hoe creatiever de fotograaf is omgegaan met instellingen van de camera, zoals lenskeuze/brandpuntsafstand, iso, diafragma, sluitertijd en witbalans? Dat is immers wat naast compositie de foto maakt.”

“Wat betreft de mening van Banksy: Niemand kan een alleenrecht claimen op een stijl, dus voer gerust in dat je in Banksystijl een afbeelding wil laten maken. Als het dan maar niet teveel gaat lijken op een bestaande Banksy. En dan hebben we het nog niet gehad over bijvoorbeeld het portretrecht. Lookalikes kunnen een probleem zijn, maar als iemand toevallig op een ander lijkt weer niet. Nemen we dan de prompt als uitgangspunt om te bepalen of het toeval was of opzet?”

“Wat dat betreft is het merkenrecht een stuk eenvoudiger. Of je nu ingegeven hebt dat je een werk wil laten maken met Starbucks erin of dat dit er toevallig uitkomt, omdat je zegt iets met groen en koffie te willen, het gaat erom hoe je het gebruikt. In een blog als deze is het geen probleem, als de concurrent het gebruikt of je met je AI-afbeelding de reputatie van het merk teveel schade toebrengt, dan krijg je als toch de deksel op je neus.”

“Over NFT’s hoeven we ons voorlopig niet druk te maken. Dat is juridisch vooral je plekje op de blockchain, waar wel beslag op gelegd kan worden, maar staat in principe nog los van auteursrecht of merkenrecht. Het onderliggende werk waar de NFT een certificaat op geeft, kan natuurlijk wel een inbreuk maken én de uitgever van de NFT kan bepalen het een wél aan het ander te koppelen. Maar dat is voer voor een aparte discussie.”

Er breken interessante tijden aan…

Op 2 november leg ik op het (gratis) TBX-event in de Jaarbeurs in Utrecht uit hoe je artificial intelligence in kunt zetten voor je visuals.