Raimo van der Klein (Layar): “Echte innovatie vindt plaats wanneer je moeilijke problemen oplost”

Layar CEO Raimo van der Klein blijft er vrolijk onder: zijn bedrijf bestaat inmiddels bijna drie jaar, heeft 12,5 miljoen euro van investeerders binnengehaald, maar heeft de kip met de gouden eieren nog niet gevonden. De Layar browser staat inmiddels wel op 12 miljoen telefoons, maar gevraagd naar hoe het gaat met het terugkerend gebruik luidt het eerlijke antwoord: “Niet goed.” Veel mensen zien Layar als een aardig speeltje, maar in het gebruik voorziet het (nog) niet in een dagelijkse behoefte. In een mooie Top Names van Fast Moving Targets is Van der Klein eerlijk over de zoektocht van zijn onderneming. Een gesprek met passie, visie en ambitie.

Ruimte om te pionieren

Layar is daarmee het prototype van een startup. Het bedrijf opereert in een relatief nieuwe markt. In dit geval die van augmented reality, ofwel “het verrijken van de werkelijkheid met digitale content”, aldus Van der Klein. De uitdaging is een werkend businessmodel te vinden. Die zoektocht noopt tot constant bijstellen van de koers. Ruim een jaar terug was de richting ‘een massamedium worden’: “Wij geloofden op dat moment echt dat wij een soort YouTube van augmented reality zouden worden.” Layar bouwde geen technologie, maar een platform. Maar inmiddels is gebleken dat het bedrijf daarmee afhankelijk is van de content van externe developers. Dus bouwt Layar nu ook zelf Layars. En is, net na het binnenhalen van 10 miljoen euro van investeerders, officieel besloten dat een browser in combinatie met geo-layers een doodlopende weg is. “Gelukkig hebben we goeie investeerders. Ze laten ons pionieren”, aldus Van der Klein.

A-merken cancelen

Layar, met 24 medewerkers in Amsterdam en een vast development team van 10 man in de Oekraine, ziet op dit moment zijn heil in ‘act on impulse’. Mensen zien een voorwerp in een blad of in de werkelijkheid en kunnen dan dankzij herkenning van dat voorwerp via de camera op je mobiele telefoon extra informatie krijgen of zelfs direct tot aanschaf overgaan. Om dit model te doen slagen is er wel gedragsverandering van mensen nodig. En of dat gaat lukken? “We zijn aan het zoeken. Het is zo nieuw. We voelen dat het in essentie wel goed kan werken om content te ontsluiten.” De groei van het aantal concurrenten duidt hier ook op. En wanneer Van der Klein en consorten hun nieuwe techniek aan bedrijven laten zien, zijn die ook binnen 10 seconden om. “We kunnen de vraag niet aan. We moeten A-merken cancelen omdat we de resources niet hebben.” Maar daarmee ben je er nog niet. Het draait om de vraag hoe je een bedrijf met waarde opbouwt. Los van opdrachtgevers. Ook op de lange termijn. “Dat is één groot schaakspel.”

Mobiel is geen web

Kern van de zaak is dat mobiel anders werkt dan het web. Op het web kun je bij grote groepen gebruikers geld verdienen aan advertenties. Bij mobiel ligt dat anders. Daarbij is mobiel ook niet viraal gebleken: je geeft dingen niet zo makkelijk door, waardoor er geen automatische groei optreedt. Desondanks is Van der Klein ervan overtuigd dat ‘mobile commerce’ groot gaat worden. Waarbij geld vrij zal komen per transactie. Of Layar de grote nieuwe speler zal worden, valt of staat met volledigheid van de database: kun je elk voorwerp herkennen en koppelen aan digitale informatie. Waarbij de vraag wie de eigenaar is van de digitale laag bovenop de werkelijkheid nog uitgevochten zal gaan worden.

Nog twee jaar

Al met al is Layar er nog lang niet. Maar het duurt nog even tot het huidige geld op is. “We hebben nog twee jaar. Ik heb geen last van druk. Ik lig wel eens wakker, maar nooit hiervan. Ik wil gewoon die puzzel fixen. Het is zoeken naar de perfecte mobiele dienst.” Waarbij de makkelijke weg geen optie is. “Echte innovatie vindt pas plaats wanneer je moeilijke problemen oplost. We hadden tien of twintig afslagen kunnen nemen om snel geld te verdienen en een comfortabel bedrijfje te creëren. Maar we willen juist echt waarde creëren, echt een structureel groot probleem oplossen. En dat is dat heel veel van de fysieke wereld geen metadata heeft, niet te identificeren is, geen content voor te vinden is zonder moeilijk te gaan zoeken. En dat probleem willen we oplossen.