Inspiratie vanuit popmuziek: simpel denken helpt

Wat kunnen merken leren van uitvindingen in muziek en dans?

Kijkend naar de uitvinders van de popmuziek, kun je goed zien hoe simpel innovaties vaak zijn. Popmuziek innoveert continu, waarbij ook echt fundamentele innovaties plaatsvinden. Meestal vanuit een supersimpele gedachte, toont het de kracht van eenvoud. Als je echt wilt innoveren, dan moet je simpel denken.

Deze column verscheen eerder op SWOCC.nl.

Af en toe treed ik op als popprofessor. Dan vertel ik over de ontwikkelingen in de popmuziek, en wat de parallellen zijn met marketingland, zoals de opkomst van de dj’s (denk aan David Guetta, Calvin Harris, Martin Garrix) en de dominantie van straatcultuur in de Nederhop (denk aan Boef, Lil’ Kleine, Frenna).

Ter illustratie van de kracht van ‘hou het simpel’, twee voorbeelden die nog steeds de popwereld domineren: de uitvinding van disco en dance, en de uitvinding van hoe wij tegenwoordig dansen. Je staat er eigenlijk niet bij stil dat dit ooit voor het eerst is bedacht.

Keep it (more) simple: disco en dance

In de popmuziek bestaan veel ritmes, zoals blues, jazz, funk en reggae. De nadruk ligt telkens op één of meerdere maten. In 1973 bedacht drummer Earl Young een geheel nieuw ritme: lekker slaan op élke tel van de vierkwartsmaat. Gewoon boem-boem-boem-boem. Geen moeilijke ritmes, maar een lekker gelijkmatig ritme. Boem-boem-boem-boem. Hij noemde dit ‘four on the floor’. De disco was begonnen, gevolgd door dance. Boem-boem-boem-boem. Tegenwoordig hoor je nauwelijks meer anders, en is het nauwelijks voor te stellen dat dit ooit een uitvinding was.

In de prachtige tv-documentaire ‘Disco’ van Leo Blokhuis legt Earl Young het principe van ‘four on the floor’ uit. Echt even kijken. Zo simpel kan een uitvinding zijn.

Gewoon dus een kwestie van nóg simpeler denken. Merken als Booking.com, Marktplaats, Uber, Zalando en Tinder doen dit fantastisch. Maak het proces nog simpeler, en je kunt een hele markt naar je toe trekken: de hotelmarkt, de tweedehands markt, de taximarkt, de kledingmarkt, de liefdesmarkt.

“De merkgiganten snappen als geen ander hoe belangrijk eenvoud is”

Natuurlijk doe ik de merkgiganten hiermee flink tekort, maar zij snappen als geen ander hoe belangrijk eenvoud is. Een paar keer klikken, eenvoudig swipen, alle eerdere informatie onthouden en reeds invullen, proactieve voorstellen doen op basis van gedrag en voorkeur, optimaal timen en supersnel handelen. Boem, boem, boem, boem. Keep it more simple!

Andersom denken: dansen

Minstens zo revolutionair is hoe wij nu dansen. Tot aan 1960 werd namelijk heel anders gedanst. Van de klompendans tot de jazz tot rock ‘n roll: het algemene idee was ‘dansen doe je samen’. Man en vrouw. De man vroeg meestal de vrouw, en bij het dansen was de man leidend.

Totdat Chubby Checker de prachtige uitvinding deed: ‘je kunt ook alleen dansen’. De twistrage was daar. Een rage die maar liefst drie jaar aanhield en waaraan ook de Beatles en Frank Sinatra meededen. Sindsdien hebben we dit idee nooit meer losgelaten. Een zeer bevrijdende uitvinding die zelfs kan worden gezien als het startschot van de tweede emancipatiegolf in de jaren zestig, waarin gelijkwaardigheid en seksuele vrijheid voorop stonden.

Het is een kwestie van andersom denken door een vraagteken te zetten bij een algemene aanname. Een vraagteken plaatsen achter ‘dansen doe je samen’ en andersom denken naar ‘je kunt ook lekker alleen dansen’. En een nieuwe wereld is geboren.

“Zet vraagtekens achter algemene aannames”

Zet een vraagteken achter ‘worsten en hamburgers zijn van vlees’ en je hebt de Vegetarische Slager. Worsten en hamburgers kunnen namelijk ook bijzonder smakelijk vegetarisch zijn. Zet een vraagteken achter ‘spullen die je gebruikt, moet je bezitten’ en je hebt de opkomende lease- en deelmarkt. Van gereedschap tot auto’s. Zet een vraagteken achter ‘bedrijven zijn politiek-neutraal’ en je hebt activistische ondernemingen als TOMS (politiek actief voor strenger wapenbeleid) en Patagonia (inclusief rechtzaak tegen Donald Trump).

Want wat altijd gold, hoeft niet langer te gelden. Met marktrevoluties tot gevolg.

Popmuziek als inspiratiebron

Twee fundamentele voorbeelden uit de popmuziek, die de muziekwereld nog altijd bepalen: de dance en het dansen. Vervolgens zijn er vele andere uitvindingen die de muziekwereld op de kop hebben gezet, en vanuit hetzelfde principe ook andere markten op hun kop kunnen zetten. Want juist de muziekmarkt, waar het continu draait om vernieuwing en innovatie, kan inspiratie en inzichten bieden aan organisaties. Vaak vanuit een supersimpel idee. Simpel denken helpt.