PayPal stapt in mobiel betalen, wanneer reageren grootbanken?

PayPal 24/7 scan & buy: Spielerei voor de happy few

Vrijdag 5 oktober heeft PayPal een nieuw initiatief op het gebied van mobiel betalen gelanceerd. In het sjieke winkelgebied De 9 Straatjes in Amsterdam kun je vanaf nu met een app QR-codes in etalages scannen met je smartphone en direct bestellen. De betaling vindt vervolgens plaats via PayPal. Mobiel betalen is big business aan het worden, maar dit specifieke initiatief is vooral leuk voor de happy few. En voor de free publicity voor PayPal natuurlijk.

De 9 Straatjes

Tijdens een exclusief evenement in een mooie galerie aan de Prinsengracht in Amsterdam lanceerde PayPal op 5 oktober zijn nieuwste initiatief: mobiel betalen via PayPal met behulp van QR-codes in De 9 Straatjes in Amsterdam. “Een in Europa én wellicht de gehele wereld uniek initiatief,” aldus Eelco van Wijk, de algemeen directeur van PayPal Benelux.

Wat een heerlijkheid, voortaan kun je als shoppende consument 24/7 met je smartphone de QR-code op de etalageruit van één van de 30 deelnemende winkels scannen en zo het door jou gewenste product eenvoudig mobiel bestellen en afrekenen met PayPal. Nog mooier: het gekochte setje van Filippa K of Marlies Dekkers wordt nog de volgende dag bij je thuis afgeleverd. Dat is pas leuk winkelen onderweg naar huis na een avondje stappen met vriendinnen in de Jordaan.

Gratis betalingsintermediair

Het van oorsprong Amerikaanse PayPal uit Silicon Valley is geen bank, maar een intermediair voor online en mobiele betalingen tussen onder meer consumenten en webwinkels. Omdat het volgens de wetgeving geen bank is, hoeft het bedrijf niet aan de strenge wetgeving voor banken te voldoen. Dat komt goed uit in een tijd dat de Nederlandse banken hun handen vol hebben aan het voldoen aan alle nieuwe regelgeving vanuit Europa en de AFM, zoals bijvoorbeeld provisietransparantie.

Betalen met PayPal is voor de betaler gratis en daarmee laagdrempelig. Het is de ontvanger die een percentage als provisie betaalt aan PayPal. In het geval van De 9 Straatjes betalen de deelnemende winkeliers dus provisie aan PayPal voor de aankopen die consumenten doen via hun smartphone.

Big business

Het hippe betaalinitiatief van PayPal en De 9 Straatjes in de Amsterdamse grachtengordel is vooral prettig voor de happy few die zich de luxe van de mooie producten uit dit winkelgebied kunnen veroorloven. Maar het initiatief toont ook aan dat mobiel betalen big business aan het worden is en dat PayPal vooral wil leren van dit project om daarmee de weg te plaveien naar een veel groter publiek. PayPal is hierin niet alleen.

Vele mobiele betaalinitiatieven van talrijke aanbieders in binnen- en buitenland laten zien dat dit een bloedserieuze ontwikkeling is, omdat er een miljardenomzet in het verschiet ligt. Eerder dit jaar kondigden Vodafone en Visa al een wereldwijde samenwerking aan om hun 400 miljoen klanten in 30 landen via Visa met hun smartphone te gaan laten betalen. In Amerika is becijferd dat de wereldwijde omzet van mobiel betalen in 2015 zal gaan oplopen tot ruim 670 miljard dollar.

Talloze initiatieven

Geen bank, telecomaanbieder of retailer kan het zich nog veroorloven om deze ontwikkeling links te laten liggen. Dat gebeurt dan ook niet. Als je nu rondsurft op het internet, valt vooral het grote aantal verschillende soorten mobiele betaaloplossingen op. Google, Visa, Mastercard, Apple en onafhankelijke start-ups als Square vallen zowat over elkaar heen als het gaat om het ontwikkelen en aanbieden van mobiele betaaloplossingen.

Maar ook de Nederlandse banken, retailers als Starbucks en Shell en telecommaatschappijen werken aan initiatieven die erop gericht zijn om het grote publiek over te halen om via hun mobiel te gaan betalen. Als het aan deze aanbieders ligt, is het dus niet zozeer de vraag of, als wel wanneer het grote publiek massaal gaat betalen via de smartphone. En dan het liefst natuurlijk via hun systeem dat daarin de standaard moet worden.

Klik op bovenstaande afbeelding voor een grote versie.

Slagingskans

Hoe zit het dan met de slagingskans van dit initiatief van PayPal en De 9 Straatjes? Gaat dit initiatief in Nederland voor een doorbraak zorgen in mobiel betalen of in ieder geval voor een verhoging van de omzet in De 9 Straatjes? Gaat het daarmee voor PayPal een relevante leercurve opleveren om een doorbraak naar de veel grotere markt erachter snel mogelijk te maken? Ondanks dat ik het initiatief heel sympathiek vind, vrees ik dat PayPal iets te hard van stapel loopt met zijn mobiele betaaldienst in dit segment van de markt.

Gemak en vrijheid

Vanuit de wereldwijde studies binnen TNS Nipo naar digitale en mobiele ontwikkelingen volgen we mobiele betaalontwikkelingen op de voet. We weten dan ook al langer dat er in Nederland binnen alle lagen van de bevolking in toenemende mate interesse is voor mobiel betalen. Vooral mobiele oplossingen die het betalen in winkels en in het openbaar vervoer gemakkelijk maken en die inzicht geven in de eigen bankgegevens genieten de voorkeur bij het grote publiek. Het gemak en de vrijheid om op elk gewenst moment te kunnen betalen spreekt de Nederlandse consument hierin aan.

Slim gevonden en goed getimed

Uit ons onderzoek blijkt dat het bij de doelgroep van De 9 Straatjes – koopkrachtige vrouwen die midden in het leven en de maatschappij staan – naast gemak ook om snelheid gaat. Wat dat betreft is de samenwerking die PayPal met De 9 Straatjes is aangegaan op het eerste gezicht slim gevonden. De doelgroep kan of wil het zich wellicht niet veroorloven om die supermooie handtas in de etalage te laten liggen, totdat ze weer in de gelegenheid is opnieuw langs de winkel te wandelen of terug is van dat uitstapje naar Milaan. Daarom bestellen ze hem liever nu gelijk met de smartphone en betalen ze met PayPal.

Omdat we uit ons onderzoek weten dat het aspect ‘veiligheid’ bij mobiel betalen voor Nederlanders relatief een minder groot issue is dan in de meeste andere Europese landen, is Nederland een mooie testmarkt voor PayPal. Temeer omdat de smartphonepenetratie in Nederland heel snel stijgt, een meerderheid van de Nederlanders boven de 16 jaar inmiddels over een smartphone beschikt en er nog geen aanbieder is die het domein van mobiel betalen via de smartphone al naar zich heeft toegetrokken. Het initiatief van PayPal is dan ook goed getimed.

Liever via de bank en alleen kleine bedragen

Er zitten echter ook haken en ogen aan dit initiatief die het slagen van juist dit experiment in de weg staan. Uit ons onderzoek blijkt dat het vertrouwen van de Nederlandse consument in mobiele betaaldiensten nog altijd laag is. En dat binnen de verschillende vormen van mobiel betalen het juist de mobiele portemonneediensten zijn – zoals Google en Mastercard die aanbieden – die relatief meer vertrouwen genieten dan andere mobiele betaaloplossingen. PayPal is als intermediair tussen de banken en de webshops hierin bij de consument dus nog niet optimaal gepositioneerd.

Bovendien zien Nederlandse consumenten – veel meer dan consumenten in andere landen in Europa – de reguliere banken als de aangewezen partij voor het aanbieden van mobiele betaaloplossingen. Niet onbelangrijk, we weten ook dat het overgrote deel van de Nederlandse consumenten betalingen via de mobiele telefoon – vooralsnog – ziet als een alternatief voor kleinere betalingen die men nu nog bijvoorbeeld met de chipknip uitvoert. Dit laatste is lastig te combineren met het exclusieve karakter van de producten die in De 9 Straatjes te koop zijn.

Nu nog een groot publiek

Misschien zit ik ernaast, maar mijn inschatting is dat PayPal met dit initiatief vooral heeft ingezet op het genereren van free publicity en dat het met dit project – helaas voor de deelnemende winkeliers – niet verwacht meer omzet te gaan genereren voor De 9 Straatjes. Daarvoor heeft PayPal eerst nog enkele belangrijke andere marketinghordes te nemen, waarvan ik er hierboven een aantal heb genoemd.

Zolang de Nederlandse grootbanken de markt voor mobiel betalen nog niet naar zich hebben toegetrokken, is er in Nederland nog ruimte voor dit soort ludieke experimenten. Toch zal het niet lang meer duren voordat ook de grootbanken hun plek hierin komen opeisen. Wat dat betreft is het interessant om het initiatief dat Shell afgelopen week lanceerde samen met Rabobank goed te volgen. Consumenten kunnen nu bij een tankstation van Shell aan de A12 bij Harmelen via een smartphone app van de Rabobank koffie en muffins bestellen en afrekenen. PayPal heeft dus geen tijd meer te verliezen als het de weg naar het grote publiek wil vinden.

Denk jij dat PayPal kans maakt als mobiel betaalsysteem naast de grootbanken? Geef jouw mening!