Van 3D-printers en rode apen tot big data en wereldvrede
Samenvatting van de tweede editie TEDxUtrecht 2014: inspiratie in vogelvlucht
Behave! Be Brave! Be Bright! Be True! Be Social! De Stadsschouwburg in Utrecht vormde donderdag 17 april weer het decor voor TEDxUtrecht, na TEDxAmsterdam wellicht toch het beste dat Nederland te bieden heeft in de keur aan TEDx-events. Na een flitsende opening met ‘audience wake up call‘ dankzij Pharrell Williams’ ‘Happy‘ en een act van de Touchée Dance Company, introduceerde host Bas Welling de imposante line-up met sprekers uit onder meer Nederland, België, Amerika, Canada en Nieuw-Zeeland.
Block 1: Be Brave
Siert Wijnia van het Utrechtse Ultimaker demonstreerde een 3D-printer die je voor ongeveer 2.000 euro zelf in huis kan halen. Gaaf, maar wat moet je er mee? Een Deens meisje van 7 jaar wist dat wel en liet haar zelf ontworpen lieveheersbeestje printen… “In de toekomst versturen we onze spullen echt via internet”, aldus Siert: “Ter plaatse printen we ze dan”. “’Mama, ik wil ook zo’n printer’, zei dat meisje tegen haar moeder; zij begreep de potentie meteen…”.
Deena Rosen liet vanuit Opower zien dat je mensen best kunt bewegen om zuiniger om te gaan met energie, maar niet vanwege het geld, het milieu of ‘om goed te doen’. “Nee, zeg dat hun buren 6 procent minder energie verbruiken, dat helpt!”, aldus Deena.
Ellis Bartholomeus vindt dat we meer games moeten spelen of ons leven als een spel kunnen zien. Ze overwon de gevolgen van een auto-ongeluk en het verlies van dierbaren door haar leven in te delen in kleine stapjes met beloningen per overwinning op zichzelf.
Volgens Willemijn Verloop, die ooit War Child oprichtte, moeten we vaker ‘unreasonable‘ zijn. “We zijn opgevoed met het idee van redelijk zijn, maar mensen die onredelijk zijn, zorgen voor innovatie”, betoogde Verloop: “Denk aan de mensen die naar de maan wilden, dat werd toen echt een onrealistisch plan gevonden”.
Marketingfacts take-out: 3D-printen gaat het echt worden (geef het nog 5 jaar), blijf nadenken over de beste boodschap als je gedrag wilt beïnvloeden en zoek de verrassende invalshoek, bouw spelelementen in en wees onredelijk: ook ten aanzien van je eigen plannen en ideeën dus!
Willemijn Verloop: be unreasonable!
Block 2: Be Bright
Jef Staes, onder meer schrijver van het boek ‘My organization is a jungle‘, geeft de voorkeur aan de confrontatie en het conflict boven het compromis en is wel klaar met de huidige manier van management: “Business plans are for pussy’s!“. Hij omschreef in de biodiversiteit van het oerwoud een metafoor waarbij apen naar de randen trekken om kennis op te doen bij andere leefomgevingen. In de oceaan vinden zij rode vissen, waarna zij rode apen verzinnen. Maar wat gebeurt daarmee? Mensen die geen zin hebben in veranderingen, schieten de rode apen dood. Staes bracht ook wat bumperstickers mee: “I brake for red monkeys!“
Kelly Peters sprong als kind in het water zonder zich druk te maken om haaien en realiseerde zich later dat ze risico’s steeds beter ging inschatten. Haar stelling: “Zorgen dat jongeren veiliger gaan rijden, lukt niet door ze aan te spreken op het risico en bijvoorbeeld heftige foto’s van ongelukken te laten zien. Hun brein is niet volgroeid en daarom schatten ze de risico’s gewoon nog niet goed in. Je kunt ze beter aanspreken via een ander domein in hun hersenen dat beter ontwikkeld is, bijvoorbeeld het beloningssysteem”.
Matt Wallaert had succes met verschillende start-ups, maar koos daarna tegen de verwachtingen van iedereen in, voor een job bij gigant Microsoft. “You’ll never get anything done there“, zeiden zijn vrienden. Maar Wallaert werd niet ongelukkig bij Microsoft: “Bij een start-up ben je succesvol als je op een bepaald moment 10.000 abonnees of 100.000 klanten hebt, bij Microsoft werkte ik aan een project voor scholen dat miljoenen kinderen betrof. Bij dat soort getallen ga je wezenlijk iets bijdragen of veranderen voor de wereld”…
En toen was daar Andrew Keen: lef van de organisatie om deze ‘antichrist’ van TEDx en de 2.0-wereld het podium te geven. Deze criticaster is schrijver van een boek als ‘Digital Vertigo: How Today’s Online Social Revolution is Dividing, Diminishing and Disorienting us‘. Hij is wars van deze tijd, social media, de zogenaamde vooruitgang en strijdt tegen het individualisme maar vooral tegen de ’trend’ om alle gevestigde principes, instituten en systemen stelselmatig af te breken. “Het is normaal geworden om alles ter discussie te stellen en af te doen als ‘oud denken’, maar vaak hebben we er nog geen betere alternatieven voor gevonden. We moeten onze politiek, onze systemen en onze instituten opnieuw uitvinden”. En passant fileerde Andrew nog spreker Jef Staes “omdat hij Belg is en denkt dat het conflictmodel beter werkt dan het compromis”. “Ik zou zeggen, kijk naar België”, stelde hij sarcastisch vast.
Marketingfacts take-out: business plans are for pussy’s, ga op zoek naar rode apen, denk bij je doelgroepen nog eens goed na over hun intrinsieke motivaties en gedachten en haak daarop aan met je boodschap, hippe start-ups zijn niet altijd beter dan oude giganten als je een flinke impact wil hebben en het is prima om het oude gedachtegoed en ‘het oude denken’ aan te vallen, maar kom dan ook met wat beters.
Jef Staes en zijn red monkey
Bekijk hier het muzikale pauze-intermezzo van Louise Korthals die onder het motto ‘behave’ op de piano klom: “Maar toen ik dat thuis bedacht, had ik geen rok aan maar een broek…”.
Block 3: Be True
Alette Baartmans begon met ‘Hack de Overheid’ en vindt dat overheidsdata transparant moeten zijn voor iedereen. Zij vertelde over haar initiatief NoSchool en is op zoek naar nieuwe onderwijssystemen en een andere aanpak van educatie.
Emma Bruns sprak over de wisdom of the crowd en het slim gebruiken van de principes van bijvoorbeeld Instagram, Facebook en zelfs Funda om de zorg te vernieuwen: “Minder management in de zorg kan echt”, is haar volle overtuiging. Emma kijkt vanuit een breed, overkoepelend perspectief naar de zorg en onze maatschappelijke opdracht daarbij en denkt dat het vanuit de kern al anders moet: “We opereren nog steeds mensen met obesitas aan hun overbelaste knie om ze vervolgens terug een maatschappij in te sturen waar dikmakend voedsel voor het grijpen ligt!”
Kitso Epema wil zijn kinderen later nog neushoorns in het wild laten zien, maar weet dat deze prachtige dieren binnen 10 jaar uitgestorven zijn er als niets gedaan wordt tegen de massaal oprukkende stropers. Hij zet eenvoudige huis-tuin-en-keuken-drones, of hooguit iets complexere modellen, in om binnen het Kruger National Park in Zuid-Afrika neushoorns en stropers te identificeren en zo de rangers op de grond te voorzien van waardevolle informatie over hun locaties in het gebied dat zo groot is als Nederland.
En toen was er nóg een podiumplaats voor iemand die denkt dat er iets mis is met TEDx; de organisatie koos duidelijk voor een pluriform gedachtegoed bij deze editie van TEDxUtrecht. Laurens Vreekamp werd docent van het jaar en kwam met een prikkelende TED-talk over wat er niet goed is aan het concept van TEDx. “Goede sprekers, belangrijke onderwerpen en een fijn publiek, maar waar is de échte actie na zo’n talk?”, vroeg hij het publiek: “Wie gaat er nu echt wat doen?” Hij pleitte voor een actiegerichter TEDx en zette zijn verhaal kracht bij door het publiek onderling persoonlijke spullen te laten ruilen en hen een afspraak te laten maken voor een rendez-vous om weer terug te ruilen.
Gerbrand van Melle is een van oorsprong Utrechtse kunstenaar die onder meer vele posters ontwierp voor Tivoli. Hij woont nu in Nieuw-Zeeland en maakt prachtige voorwerpen gebaseerd op geluid. Zo nam hij ooit zichzelf 24 uur op en zette de geluidsgolven om in een kransachtig 3D-object: “Door dit object vast te pakken, heb ik dus op heel persoonlijke wijze iemand vast of bij me, dit voorwerp is die persoon”, stelde hij. Tegenwoordig werkt Van Melle de geluidsgolven uit in objecten van chocola, waardoor een dag zelfs letterlijk consumeerbaar wordt…
Martijn Engelbregt legde de link tussen het oprukkende ‘onkruid’ in zijn tuin en de ziekte die hij wilde overwinnen. “Misschien wil die steeds terugkomende plant je wat zeggen”, suggereerde zijn zus. Martijn richtte uiteindelijk de Medicine Factory op, een plek waar mensen zelf, op basis van planten en kruiden, medicijnen kunnen maken: “En al onze klanten leven nog”, voegde hij er lachend aan toe om de zaal vervolgens een paar minuten mee te nemen in een relaxte medicatie-oefening.
Marketingfacts take-out: big data blijft ‘the next big thing’ (of is dat al), met eenvoudige producten (zoals een drone voor de consumentenmarkt) kun je ook grootste projecten aanpakken, zelf medicijnen maken kan een medicijn op zich blijken en ga ook eens wat dóen met de inspirerende TED-talks die je bekijkt. En oh ja: bekijk de talk van Laurens Vreekamp nog even als je wilt weten wat je het beste kunt doen om kennis écht over te dragen!
Kitso Epema manouvreert zijn drone boven de zaal
Block 4: Be Social
Maya Lievegoed verdiende de wild card voor deze editie van TEDxUtrecht op de Talent Stage met haar persoonlijke verhaal over een ingewikkelde jeugd die onder meer leidde tot het verder ontwikkelen van de TINO-methode: een manier om ‘unrecognized knowledge’ te identificeren: “Kennis waarvan je niet weet dat je die hebt en ook anderen niet weten dat jij die hebt”, legde Lievegoed uit: “Als we deze kennis kunnen identificeren en inzetten, kan dat een enorme boost aan innovatie geven”.
Sandra Y Richter is marketing scientist bij het gerenommeerde MIT Media Lab en vertelde over de steden van de toekomst die zich aanpassen aan ons, in plaats van wij aan hen. Of het nu om flexibele mobiliteit gaat of het printen van spullen op het terras waar je zit, van zelfrijdende auto’s en bezorgdrones tot razendsnel dekkend internet, Richter ziet het allemaal gebeuren: “Maar we hebben dan wel een uitdaging met energie”, legde ze uit: “Onze devices kunnen wel wat extra power gebruiken!”. Sandra werkt mede daarom aan een concept van publieke zitgelegenheid in steden met zonnepanelen en oplaadpunten die aangesloten zijn op internet en ondertussen ook nog eens slimme metingen doen op het gebied van luchtkwaliteit, verkeersstromen en geluidshinder.
Zonder échte professor geen TEDx vond de organisatie. Ruut Veenhoven is een professor die wordt beschreven als de ‘godfather of happiness studies’ en hij kwam inderdaad vertellen over ‘geluk’. Maar wat is ‘happiness’ nou eigenlijk? Ruut ging in op de wetenschappelijke kant en toonde aan dat geluk wereldwijd meetbaar en vergelijkbaar is en dat, ondanks de beperkingen ervan, mensen het gelukkigst zijn in de democratische, welvarende, kapitalistische landen; ook wel ‘de westerse wereld’ genoemd. Geen enorme eye-opener, maar toch interessant vanwege de puur feitelijke onderbouwing op basis van eenduidig, wereldwijd onderzoek.
TEDx kan gaan over kleine onderwerpen, maar ook over hele, hele grote! Wereldvrede bijvoorbeeld. Ilco van der Linde organiseerde als jochie ooit het eerste bevrijdingsfestival in Nederland, bouwde dat uit tot het grootschalige nationale evenement van vandaag de dag, met festivals in vele grote steden, en is nu door de VN gevraagd om dit jaar een wereldwijd concept neer te zetten: Masterpeace op 21 september 2014. Hij vroeg het publiek om mee te helpen en ieders talent in te zetten voor dit prachtige initiatief waarna hij singer-songwriter Karsu introduceerde. Zij sloot de dag af met haar lied ‘Raise our hands’ (for peace) waarna host Bas Welling het dynamische programma afrondde.
Marketingfacts take-out: ga op zoek naar de kennis die er wel is, maar waarvan je niet weet dat je die (samen) hebt, blijf de trends in de gaten houden en doe ze niet af als ‘science fiction’, blijf je aannames onderzoeken en onderbouwen met gevalideerd onderzoek voor je vergaande uitspraken doet en wereldvrede is iets waar je ook echt zelf aan kan bijdragen. Ga daarvoor naar: www.masterpeace.org!
Host Bas Welling doet yoga met de zaal
De tweede editie van TEDxUtrecht heeft niet de dynamiek en sfeer van TEDxAmsterdam, maar slaagt erin om charmant en professioneel een inspirerend programma neer te zetten: op naar de hattrick dus, volgend jaar met de derde editie van TEDxUtrecht!
Verder lezen en kijken? Zie ook:
Gjerryt is strateeg en adviseur bij adviesbureau De Selectie waar hij speelt met rugnummer 10. Hij heeft veel ervaring met vraagstukken op het vlak van organisatie, strategie, marketing en communicatie. Gjerryt werkte onder meer voor NS, de Politie, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, het Ministerie van Algemene Zaken, Inspectie SZW, Inspectie voor het Onderwijs, 's Heeren Loo, Nuon/Vattenfall, TEDxAmsterdam en diverse andere organisaties. Verder komen met je ambitie, probleem, uitdaging of project? Nieuwe strategie, beleid of een resultaatgericht plan nodig? Neem contact op; dan gaan we dat samen regelen!